نتایج بدست آمده از بررسی‌ شرکت‌های خانوادگی‌، درس‌های زیادی به ما می‌دهد از جمله، درک نحوه مدیریت استراتژیک و انجام اصلاحات در برنامه‌های تجاری که با استفاده از آن‌ها به موفقیت رسیده‌اند.

ممکن است این سوال برایتان پیش آمده باشد که شرکت‌های خانوادگی موفق طی دهه‌ها یا حتی قرن‌ها چه ویژگی‌های متمایزی داشته‌اند؟ در ادامه این مطلب به این سوال پاسخ خواهیم داد.

محققان پس از سال‌ها بررسی شرکت‌های خانوادگی به 25 اصل مهم برای موفقیت‌‎های طولانی‌مدت آن‌ها دست پیدا کرده‌اند. این 25 اصل در چهار دسته تقسیم بندی شده، که جز اسرار دوام شرکت‌های خانوادگی به حساب می‌آید.
الگوی اولیه این چهار دسته حدود 15 سال پیش در کتاب  به اشتراک گذاشتن خرد (Sharing Wisdom) براساس تجزیه و تحلیل شرکت‌های موفق مختلف به اشتراک گذاشته شد. پس از آن این چهار مدل اصلاح شدند، و تقریبا در 80% از شرکت‌های خانوادگی موفق مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

شاخص اصلی و متمایز خانواده‌های موفق در این دسته‌ها، احساس غرور ذاتی نسبت به ارزش‌های خانوادگی آن‌ها است.

چهار دسته که 25 اصل شرکت‌های موفق خانوادگی براساس آنها نوشته شده‌اند عبارتند:

1. موفقیت بلند‌‌مدت در کسب‌و‌کار
2. دوام طولانی مدت خانوادگی
3. موفقیت بلندمدت در دارایی‌ها
4. اصول اجرایی شرکت‌های موفق

موفقیت بلندمدت در کسب‌و‌‌کار

اصول این دسته شامل: بصیرت، کارآفرینی، مهارت‌های تجاری، کارکنان، اصول اخلاقی و سازگاری است. بعضی از ویژگی‌های فوق ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. شرکت‌هایی که از موفقیت بلندمدت برخوردارند، می‌دانند که برای کارآفرینی و افزایش سازگاری، باید از تعاملات کارکنان استفاده کنند و انجام کار طبق اصول اخلاقی باعث تقویت اعتبار، اعتماد و در نهایت نام برند آنها می‌شود، و می‌دانند بدون وجود اعتمادی که با یک چشم‌انداز قوی و منطقی همراه باشد، نمی‌توانند به صورت طولانی مدت به موفقیت برسند.
در شرایط سخت شرکت‌هایی که از مشارکت و سازگاری بالایی برخوردار هستند، در مقابل رقبای خود موقعیت بهتری خواهند داشت، زیرا آن‌ها به گونه‌ای تصمیم می‌گیرند که فرصت‌ها را افزایش و عواقب منفی را کاهش دهند.

دوام طولانی مدت خانوادگی

از جمله اصول این دسته می‌توان به غرور، پشتیبانی دو طرفه، ارزش‌های پایدار، تعاملات اجتماعی، عدالت، توانایی کنترل کشمکش‌ها و اتحاد اشاره کرد.
گاهی اعضای خانواده یا سازمان ایده‌ها و افکارهای متفاوتی دارند، و ممکن است دچار کینه و حسادت شوند. اما، خانواده‌هایی با عملکرد عالی از شجاعتی برخوردار هستند که می‌توانند تفاوت‌ها را بپذیرند و گفتگوهای صادقانه با یکدیگر داشته باشند. آن‌ها از درگیری مصون نیستند، اما یاد گرفته‌اند که صریح و با احترام به حل مسائل بپردازند.

مقاله مزیت رقابتی کسب‌و‌کارهای خانوادگی در چیست؟ را از دست ندهید.

به همین دلیل، توانایی مدیریت درگیری یکی از سخت ترین 25 اصل مهم برای موفقیت است. توانایی بحث و گفتگو در مورد مسائل مختلف به روشی آزاد و منطقی، برای رسیدن به یک تصمیم صحیح و کارآمد امری مهم و ضروری تلقی می‌شود.
خانواده‌های موفق خواهان وحدت کاذب نیستند، بلکه خواهان وحدت هدف هستند. آن‌ها اختلاف نظرها را تایید می‌کنند و عدالت را محترم می‌شمارند. به همین منظور حتی در این شرایط سخت با نوآوری‌ها و ایده‌های خلاقانه یکدیگر گشوده برخورد می‎کنند و از آن‌ها به نفع کسب‌و‌کار بهره می‌برند.
نقش مهم دیگر، تعامل اجتماعی است. خانواده‌های موفق در کسب‌و‌کار از ارزش‌های پایدار در جامعه خود برخوردارند، آن‌ها اصول، فرهنگ و دوستی‌های بلند‌مدت خود را دارند. آن‌ها از غرور خانوادگی برخوردارند و به جامعه‌ای که بخشی از آن بوده، اهمیت می‌دهند و با معنا و مفهوم جایگاه اجتماعی‌خانوادگی آشنا هستند.

موفقیت بلندمدت در دارایی‌ها

اصول کلیدی این دسته عبارتند از: اعتماد، کنترل و مدیریت، مفهوم برابری / نابرابری، حق رای، مالکیت مسئولانه و تساوی حقوق.
یکی از دلایل اصلی بحران برای بعضی از شرکت‌های خانوادگی عدم برخورد صحیح و حرفه ای با حق مالکیت است. شفافیت در امور مرتبط به مالکیت، تصمیم‌گیری و نظارت همگی از اصول مهم مدیریت شرکت‌های خانوادگی هستند. شرکت‌های خانوادگی موفق از مالکیت مسئولانه به منظور محافظت و مدیریت درست و صحیح شرکت بهره می‌برند. در اینگونه شرکت‌ها تساوی حقوق به صورت مساوی برقرار است. این تساوی به خلق حق رای و برخورداری از خرد جمعی منجر می‌شود.

اصول اجرایی شرکت‌های موفق

بعد چهارم ویژگی‌ها به چگونگی نوسازی شرکت‌های خانوادگی موفق می‌پردازد. پنج حوزه اصلی این دسته شامل تفکیک مسائل، فرایندهای رسمی، نظارت، ساختار حاکمیت و نقش خانواده می‌پردازد.
خانواده‌های موفق از طریق زندگی‌کردن در کنار یکدیگر، اشتراک‌گذاری و زنده ‌نگه‌داشتن ارزش‌های خود، اصولشان را به صورت شفاهی به نسل بعدی منتقل می‌کنند.
در سال‌های اخیر، مخصوصا 25 سال گذشته، محل سکونت اعضای خانواده از نظر جغرافیایی گسترده‌تر و به دانش بیشتری دست پیدا کرده‌اند.
آن‌ها ساختار حاکمیت و فرایندهای رسمی مورد نیاز کسب‌وکارشان را برای اطمینان از مدیریت خوب و کارآمد به کار گرفته‌اند. آن‌ها اهمیت جدایی مسائل را آموخته‌اند، به طوری كه مسائل کاری و خانوادگی را از یکدیگر جدا کرده و مستقلا آن‌ها را بررسی کرده و برطرف می‌کنند.

نتیجه‌گیری

بررسی یافته‌ها نشانگر آن است که موفق‌ترین خانواده‌ها در کسب‌و‌کار صرفا به دنبال سودآوری نیستند. کافی است زمانی را با آن‌ها به صحبت بنشینید تا متوجه شوید که آن‌ها افتخار زیادی نسبت به شرکت‌های خانوادگی خود و تاریخچه آن قایل هستند.
همچنین، آن‌ها با احساسات عمیقی همانند خانواده، وحدت و حمایت آشنا هستند. خود و اعضای خانواده خود را به گونه‌ای پذیرفته‌اند که تمایلی به آن که شخص دیگری باشند، ندارند. بسیاری از صاحبان کسب‌و‌کار سعی می‌کنند از اصول خانواده‌های موفق تقلید کنند و همچون آن‌ها با پایه ریزی کسب‌و‌کار خود در زندگی شخصی و کاری به موفقیت برسند.
اگر شما هم می‌توانید از اصول و ویژگی‌های ذکر شده بهره ببرید و شرکت‌های خانوادگی موفق خود را تاسیس کنید. قطعا، با مطالعه و آگاهی بیشتر از کسب‌و‌کارهای خانوادگی موفق به همراه تلاش و استمرار مداوم به موفقیت دست پیدا کنید.

منبع