9 گام برای ساختن نقشه راه نوآوری|Innovation Roadmap
اساس موفقیت هر شرکت داشتن یک استراتژی نوآوری است. استراتژی نوآوری به شما کمک می‌کند که به مسیر کسب‌وکارتان به سوی آینده جهت بدهید و بر روی آن متمرکز شوید. مهم‌ترین عامل موفقیت، داشتن ارتباط با تمامی کارکنان و داشتن تعهد نسبت به تمامی آن‌هاست. تنها در این صورت است که هر کسی می‌تواند با موفقیت در راستای اهداف شرکت مشارکت کند. یکی از ابزارهای مفید در این راستا طراحی یک نقشه راه نوآوری است. نقشه راه نوآوری پشتیبانی برای استراتژی نوآوری شرکت، ارتباط موثر آن و البته پیاده‌سازی موفق آن است.
نقشه راه نوآوری چیست؟
یک نقشه راه نوآوری مانند یک جدول زمانی برای موفقیت نوآوری عمل می‌کند و بازنمایی تصویری اهداف استراتژیک و دیگر موضوع‌های مرتبط در محور زمان است. همچنین مانند یک برنامه‌ی مسیریابی عمل می‌کند و مشخص می‌کند که کدام دسته از مسائل باید پردازش شوند. مهم‌ترین عناصری که با توجه به هدف و جهت‌گیری آن می‌توان فهرست کرد به قرار زیر هستند:
- روندها
- بازارها
- فناوری‌ها
- بسته‌های جستجو
- تولید کردن
- پروژه‌ها
- اقداماتی مانند بازاریابی و توسعه شایستگی
بازنمایی و گزینش عناصر به تعریف شما از استراتژی باز می‌گردد. به عنوان مثال این به این معناست که بر روی کدام یک از روندها و بازارها باید کار صورت بگیرد یا کدام یک از فناوری‌ها باید توسعه پیدا کنند.
بیشتر مطالعه کنید: 5 چالش نوآوری درکسب‌وکار
چرا نقشه‌های نوآوری بسیار مهم هستند؟
وجود یک استراتژی نوآوری برای شرکت، هسته مدیریت نوآوری و پایه‌ای برای موفقیت نوآوری است. هر برنامه نوآوری، موضوعات و مسائل بسیاری را پیش روی شرکت قرار می‌دهد. اما تنها برخی از آن‌ها می‌توانند باعث پیشرفت شرکت شوند و سطح بالایی از موفقیت به ارمغان آورند ظرفیتی برای فروش بیشتر تولید کنند. یک فرایند استراتژی باید بتواند از یک سو مسائلی را که با مدل کسبوکار شرکت مطابقت دارند شناسایی می‌کند و از سوی دیگر اهرمی بزرگ برای موفقیت‌های آینده شرکت باشد.
اما یک استراتژی نوآوری تنها زمانی موفق می‌شود که به صورت پویا طراحی شده باشد. برای ایجاد این پویایی در نوآوری لازم است به تمامی افراد ذی‌نفع داخلی متعهد باشید. شما با این کار می‌تواند همکاری همه را به دست آورده و مطمئن باشید که از توسعه و پیاده‌سازی مسائل نوآوری پشتیبانی می‌کنند. این درست همان جایی است که نقشه راه نوآوری به صحنه می‌آید. مزیت‌های شما عبارتند از:
- پشتیبانی از روند استراتژی در مدیریت نوآوری
- روشن‌کردن تصوری که از اهداف در یک نمای کلی وجود دارد
- ارتباط‌گیری ساده با استراتژی از طریق تاثیر بصری آن
- مشارکت در مدیریت نوآوری برای همه شرکت کنندگان
- ایجاد پشتیبانی در هماهنگی با مدیریت ارشد
با این اوصاف مشخص است که داشتن یک نقشه راه نوآوری تا چه میزان در مدیریت نوآوری مفید است.
فرایند ایجاد یک نقشه راه نوآوری
روند ایجاد یک نقشه راه نوآوری فرایندی فشرده است. نه مرحله زیر به عنوان یک رویکرد مؤثر پیشنهاد می‌شود:
مرحله 1: تعیین هدف و محتوا
پیش از آغاز به طراحی لازم است تا هدف از این ابزار را تعریف نمایید. تعریف شما معین می‌کند که محتوای نقشه راه نوآوری چه باید باشد و بر روی چه مسائلی باید تمرکز بیشتر به خرج دهید. به عنوان مثال آیا شما می‌خواهید یک نقشه راه فناوری برای مدیریت فناوری طراحی کنید یا می‌خواهید به رویه‌ها و ابررویه‌ها در بلند مدت واکنش نشان بدهید؟
محدودیت‌های چارچوبی که برای نقشه راه نوآوری بر سر راه شما وجود دارند از چنین ملاحظاتی نشات می‌گیرند. این ملاحظات باید در ابتدای کار به بحث گذاشته شوند و به دقت مورد توجه قرار بگیرند:
- عناصر (روند، فناوری، محصولات، پروژه‌ها و غیره)
- افق زمانی (برای مثال کوتاه مدت برای ۳ سال یا بلند مدت برای ۱۰ سال)
- نقش‌ها و ادغام در فرآیند مدیریت نوآوری عملیاتی
این‌ها مشخصاتی هستند که بر روند بیشتر توسعه و ایجاد یک نقشه راه استراتژی تاثیر می‌گذارند.
مرحله 2: شناسایی و تجزیه و تحلیل مسائل استراتژیک
نقشه راه نوآوری استراتژی معمولا تنها در یک صفحه ارائه می‌شود اما در پس آن تحقیقات، تجزیه و تحلیل و تاملات بسیاری وجود دارد. به عبارت دیگر، یک فرایند علمی بسیار فشرده باید اساس استراتژی نوآوری را تشکیل دهد. این فرایند جایی است که شما در آن موضوعات مهم آینده را شناسایی و ارزیابی می‌کنید. برای نمونه می‌توان از ابزارهای زیر برای این کار نام برد:
- تحقیق و تجزیه و تحلیل روندها
- تجزیه و تحلیل فناوری و جستجوهای مرتبط با ثبت اختراع
- تحقیقات مربوط به بازار و تجزیه و تحلیل بازار
- کارگاه‌های مربوط به مشتری و مصرف‌کنندگان نمونه
- تجزیه و تحلیل شایستگی‌های اصلی
- تجزیه و تحلیل SWOT
- مصاحبه با متخصصین
- کارگاه‌های مربوط به کارکنان
در این مرحله شما مشخص می‌کنید که کدام موضوعات برای آینده شرکت اهمیت دارند و کدام یک از آن‌ها در مدیریت نوآوری اولویت دارند.
مرحله 3: پارامترهای موضوعات را مشخص کنید
مطابق با تعاریف ارائه شده در مرحله اول، اکنون پارامترها نیز بر اساس موضوع مورد نظر مشخص می‌شوند. بسته به نیازهای هر مجموعه، این موارد می‌تواند شامل افق زمانی، اولویت، ارقام کلیدی ممکن برای اندازه‌گیری و تعامل با موضوعات دیگر هستند.
مرحله 4: الزام و تعهد توسط مدیریت
پیش از راه‌اندازی و اجرا، محتوا و مطالب باید توسط مدیریت تایید شده و تعهد لازم در مورد آن‌ها اخذ شود. از آن‌جایی که نقشه راه نوآوری مبنای استراتژیک فعالیت‌های نوآوری در سال‌های آینده محسوب می‌شود، مشارکت مدیریت ارشد عاملی کلیدی در موفقیت آن است. این مساله نیز به این دلیل اتفاق می‌افتد که مدیران ارشد در مرحله اجرا، اصلی‌ترین ترویج‌گران به حساب می‌آیند.
مرحله 5: تصویرپردازی
مرحله بعدی تهیه طرحی گرافیکی از نقشه راه است. تصویرپردازی، تأثیر زیادی بر این مساله دارد که بدانید ابزار مورد نظر تا چه حد در جهان واقعی مورد قبول هستند. در اینجا توصیه می‌شود از یک طراح گرافیک برای نمایش گرافیکی کمک بگیرید. زیرا یک آماده سازی مناسب که به‌لحاظ زیبایی شناختی مورد قبول بوده و جذاب باشد، می‌تواند تأثیر بسیار زیادی در کار شما داشته باشد.
مرحله 6: اعلام و اطلاع‌رسانی
برای تحقق بخشیدن به نقشه راه نوآوری، همه کارکنان باید تا آن‌جا که ممکن است از این نقشه راه مطلع شوند و در کار خود با آن درگیر باشند. در این صورت نقشه راه نوآوری شما مورد حمایت قرار گرفته و مقبولیت لازم را به دست می‌آورد. بنابراین، این مرحله شامل تعاملاتی فشرده است. برای اعلام نقشه راه نوآوری و اطلاع‌رسانی در مورد آن کارهایی مانند رویدادهای اطلاعاتی، ارائه‌های متنوع، پوسترها و مواردی از این دست می‌تواند به شما کمک کند. اما اطلاع رسانی در مورد نقشه راه استراتژیک نیز اقدامی است که باید با تعادل و دقیق انجام شود. از یک طرف، تا آن‌جا که ممکن است کارکنان باید از نقشه راه نوآوری مطلع شوند. اما از سوی دیگر، اطلاعات استراتژیک نباید از شرکت خارج شوند. بنابراین باید توجه ویژه‌ای به این مساله داشته باشد و ظرايف کار را در نظر بگیرید.
مرحله 7: ادغام در مدیریت عملیاتی نوآوری
گام مهم دیگر در احیای نقشه راه نوآوری، ادغام آن در مدیریت عملیاتی نوآوری است. زیرا اطلاع سانی و تعامل به تنهایی نمی‌تواند تأثیر کافی داشته باشد. در فرایندهای نوآوری نیاز است نقشه راه به‌طور مجدد احیا شده و مورد تاکید قرار بگیرد.
بنابراین نقشه راه نوآوری مبنای جستجو و توسعه ایده‌ها در یک مجموعه است و بر اساس آن، می‌توان کارگاه‌های خلاقیت منظم نیز برگزار کرد تا ایده‌های مختلف به‌طور هدفمند ارائه شوند.
فرآیند ایده‌پردازی همچنین باید پیشنهادها را بر اساس ارتباط استراتژیک آن‌ها با نقشه راه نوآوری ارزیابی کند.
کل مجموعه نوآوری نیز باید به‌طور منظم با نقشه راه نوآوری مقایسه شود و به این سوال پاسخ داده شود که آیا به همه موضوعات مهم نقشه راه پرداخته شده است؟
این امر روشن می‌کند که نقشه راه نوآوری یک ابزار استراتژیک مهم است که به شدت در فرایندهای عملیاتی ادغام شده و بر آن‌ها تأثیر دارد.
مرحله 8: دستیابی به هدف را نظارت کنید
در ادامه آن‌چه که در مرحله قبل یعنی در ادغام ایده‌ها در مدیریت عملیاتی نوآوری گفته شد، نظارت بر فرایند، از طریق نقشه راه نوآوری اعمال می‌شود. لازم است در فواصل زمانی معین تجزیه و تحلیل و ارزیابی انجام شود و به این سوال پاسخ داده شود که آیا می‌توان به اهداف نقشه راه دست یافت یا خیر. در صورت بروز انحراف از نقشه راه نوآوری لازم است تدابیری اتخاذ شود. در این صورت باز هم روی ریل برخواهید گشت و عملیات به‌طور منظم انجام می‌شود.
مرحله 9: بررسی
از آن‌جایی که ما در جهانی بسیار پویا، متلاطم و بی‌ثبات عمل می‌کنیم، بررسی نقشه راه نوآوری خود بخش مهمی از روند نقشه راه است. نقشه راه باید به ابزاری زنده و پویا تبدیل شود و در صورت لزوم با شرایط و چارچوب جدید سازگار شود. از یک سو، این امر مستلزم بررسی مداوم موضوعات است که باید با توجه به ارتباط استراتژیک بین آن‌ها صورت بگیرد. به عنوان مثال، ممکن است امکان تغییر یا حذف اهداف از نقشه راه وجود داشته باشد. از سوی دیگر، موضوعات جدیدی که در این زمینه مطرح می‌شوند نیز باید در نقشه راه گنجانده شوند. این بررسی باید بسیار با دقت انجام شود. موضوعات جدید را نمی‌توان به سادگی اضافه کرد یا موضوعات موجود را حذف کرد. این کار نیاز به تجزیه و تحلیل گسترده دارد. این تغییرات که می‌تواند شامل حذف و اضافه کردن موضوعات شود، تأثیر قابل توجهی بر تمام فعالیت‌های نوآوری دارد، پس باید در مورد آن با دقت بالایی عمل کرد.
نتیجه گیری – 9 مرحله برای ایجاد یک نقشه راه نوآوری
نقشه راه نوآوری ابزار بسیار ارزشمندی در مدیریت نوآوری است، زیرا به شدت از توسعه و اجرای استراتژی نوآوری پشتیبانی می‌کند. همچنین با استفاده از آن، امکان جهت‌گیری برای همه کارمندان، به‌عنوان یک جزء یک‌پارچه در تمام فعالیت‌های نوآوری فراهم می‌شود. این جهت‌گیری هماهنگ، به‌طوری عمل می‌کند که همه کارکنان در یک جهت – یعنی موفقیت در نوآوری – حرکت کنند. بنابراین، هیچ شرکتی نباید بدون این نقشه کار کند. فرایندی که در اینجا توضیح داده می‌شود یک راهنمای بهینه است و از توسعه یک نقشه راه عملی پشتیبانی می‌کند.
پاسخ‌ها