رهبران بزرگ ، 7 روش برای توسعه مهارتهای رهبری
شما با نگاهی سطحی به وبلاگها، کتابها، وبینارها و وبسایتهای اینترنتی و هزاران مقاله موجود در اینترنت میتوانید به موضوعاتی درباره رهبری یا عوامل مهم برای توسعه مهارتهای رهبری و غیره دست پیدا کنید. هرکدام از این منابع رهبری تعریفهای متفاوتی از رهبری ارائه میکنند، اما اشتراکهایی هم بین آنها وجود دارد. اغلب این مطالب نوشته شده مبتنی بر تاکتیکهای عملی و منطقی بنا شده اندو چون برای رهبری کافی نیست، نتیجهای جز شکست نخواهند داشت.رهبران بزرگ
رهبران بزرگ این تاکتیکها را در کنار سایر مهارتهای فطری خود به کار میگیرند تا بتوانند از آنها برای یافتن مسیر خود استفاده کنند و تکنیکها و ترفندهایی هم برای اطرافیان خود فراهم میکنند.
تفاوتهای موجود بین یک رهبر خوب و یک رهبر بزرگ!
نظریههای اولیه درباره رهبران بزرگ ادعا میکنند، رهبران بزرگ متولد میشوند و هرگز نمیتوان آنها را ساخت. این نظریه تاحدی از اعتبار برخوردار است، به خصوص برای افرادی که قبل از قرن بیستم زندگی میکردند، و عموما افرادی بیسواد، فقیر و در طبقه پایین جامعه بودند، در آن زمان فقط کسانی که در خانوادههای سلطنتی، خاندان نظامی عالی رتبه یا خانوادههای ثروتمند متولد میشدند، میتوانستند نقشهای رهبری را عهدهدار شوند. و انتظار میرفت که پسران جا پای پدران خود بگذارند، بنابراین آنها اغلب مسئولیتهای مرتبط به رهبری را برعهده میگرفتند.
قطعا اشخاصی وجود داشتند که در هدایت و رهبری استعداد ذاتی داشته باشند، اما برای بیشتر افراد، رهبری یک مهارت آموخته شده بود.
کارشناسان با ارائه تکنیکهایی به منظور دستیابی به مهارتهای رهبری رویکرد فرمولی را ارائه کردند، اما، یادگیری این فرمولها و تکنیکها به تنهایی فردی را به یک رهبر بزرگ و بلندمرتبه تبدیل نمیکند. (جدول1) رهبران بزرگ باید خصوصیات شخصی خاصی را که در کودکی آموخته و یا به آنها تلقین شده بود و در کتابهای درسی چیزی در مورد آن نوشته نشده بود، ارائه می کردند. (جدول 2). البته ممکن است، برخی افراد استدلال کنند که با بعضی از این خصوصیات متولد شدهاند.
جدول 1:توسعه مهارتهای رهبری
تفکر انتقادی | شبکهسازی | حل مسئله | مشاورهدادن / تعلیمدادن | نمایندگی |
ارتباطات | همکاری | مدیریت زمان | مدیریت تغییر | مدیریت بحران |
انگیزه | مذاکره | شایستگی فنی | تکنیکهای تسهیل | مهارتهای استخدام |
جدول 2:مهارتهای فطری رهبری
صداقت | خیالبافی | الهامدهنده | خلاق | اخلاقی | شجاع |
انصاف | مهربانی | همدلی | انرژی | اندیشیدن | مسئولیت |
وفاداری | خودکنترلی | خیالپردازی | تعهد | تعادل | بخشندگی |
همه ما تاحدی رهبر هستیم. همه ما در زمانهای مختلف به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر دیگران تأثیر گذاشتهایم. همه ما در هنگام رفتار با خانواده، فرزندان، دوستان، همکاران و حتی غریبهها سعی میکنیم بهترین رفتارمان را ارائه دهیم. اگرچه ممکن است، افراد مختلف عناوین خاصی همچون رهبر شرکت الف یا مدیر مدرسه ب و غیره را نداشته باشند، اما همه ما از طریق مهارتهای که آموختهایم، ویژگیهای ذاتی و تجربیاتمان دیگران را تحت تأثیر ترجیحا مثبت قرار دادهایم.
رهبران خوب، مهارتهای رهبری آموخته شده را ارائه میدهند. اما، رهبران بزرگ و بلندمرتبه مهارتهای آموخته شده خود را به همراه ویژگیهای ذاتیشان که منجر به ارائه رهبری و مدیریت بهتر و عالی میشود، به نمایش میگذارند.
الگو باشید
رهبران بزرگ باید اعتماد به نفس و توانمندسازی خود را تقویت کنند. برای این کار آنها باید به تجزیهتحلیل نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدهای (SWOT) خودشان بپردازند. این امر مستلزم ارزیابی و برآورد صادقانه و انتقادی از مهارتهای آموخته و ویژگیهای ذاتی آنها است.
درک اینکه در حال حاضر آنها چه تواناییهایی دارند و کدام یک از این تواناییها نیازمند پیشرفت و بهبود است، اولین قدم برای توانمندسازی است. شما با کارکردن روی این تواناییها و بهبود قدرت خود، میتوانید همانند یک کاتالیزور عمل کنید، و بر دیگران تاثیرات مثبتی بگذارید و آنها را توانمند سازید. اینگونه شما میتوانید مانند یک سرمشق و نمونه رهبری کنید.
تصمیمگیری کنید
رهبران بزرگ باید بتوانند با اطمینان و شفافیت کامل به تصمیمات معقول و تاثیرگذار بپردازند. بلاتکلیفی و ضعف در تصمیمگیری منجر به از بین رفتن اعتبار و عدم پذیرش به عنوان یک رهبر میشود. گرچه، ممکن است خرد سلیمان در رهبران وجود نداشته باشد، اما تکنیکهای یادگیری میتواند به آنها در تسهیل این فرآیند کمک کنند.
در واقع، درک واضح از مشکلات و مسائل کلید اصلی تصمیمگیری است. هنگامی که مشکلات آشکار شدند، اهداف میتوانند براساس SMART تنظیم شوند. کلمه SMART نشانگر مراحل ذکر شده، شناسایی اهداف خاص، اطمینان از قابلیت اندازهگیری و دستیابی به اهداف، ایجاد مسئولیت برای دستیابی به آنها و تعیین جدول زمانی مناسب براساس اهدافمان است.
سپس میتوان از همگی تکنیکهای تسهیلیافته به منظور ایجاد ایدههای جدید (به عنوان مثال، طوفان مغزی)، جمعآوری دادههای پشتیبانی کننده (به عنوان مثال، آنالیز SWOT) را در یک فرایند قابل اجرا به کار برد.
تیم خود را بسازید
رهبران بزرگ باید یک تیم/ گروه قابلاعتماد که بتواند با حداقل امکانات کار کند و توانایی پاسخگویی در قبال اعمال خود را داشته باشد، بسازند. برای ایجاد یک تیم فوقالعاده کاربردی به ترکیب متنوعی از مهارتها و شخصیتها احتیاج است. همانطور که نویسنده و کارشناس مدیریت، کنت بلانچارد گفته است: “هیچ کدام از ما به تنهایی، به اندازه همگی ما هوشمند نیست.” اساساً، گروهی که همنوع و هم راستا باشد، ایجاد فرصتها و ایدههای جدید را محدود میکند و در نهایت منجر به شکست کل تیم میشود.
به صورت استراتژیک برنامه ریزی کنید
رهبران بزرگ باید براساس استراتژی برنامه ریزی کنند. حقیقتا، بدون آنکه هدف و جهتی برای پیشبرد اهداف حرفهای و شخصی وجود داشته باشد، رهبران نمیتوانند از لحاظ شخصی و حرفهای به رشد و پیشرفت برسند. رهبران باید تمایل داشته باشند وضع موجود را به چالش بکشند، و همواره سوالاتی همچون چگونگی و چرایی مسائل متنوع ذهنشان را به خود مشغول کرده باشد و به فکر آینده باشند.
رهبری که دارای برنامه استراتژیک است، مسیری را معین میکند و سپس از پیروان خود میخواهد آن مسیر را طی کنند. همچنین، رهبران بزرگ از طریق تفکر خلاق و انتقادی به دنبال فرصتهایی برای خلق و پیدایش یک برنامه استراتژیک هستند.
ارتباط برقرار کنید
رهبران بزرگ باید بتوانند مهارتهای ارتباطی عالی را به دو صورت شفاهی و کتبی گسترش دهند. در واقع، حدودا 85 درصد موفقیت یک رهبر به مهارتهای ارتباطی او مرتبط است.
اسناد نوشتاری ضعیف نشانگر تلاش و آموزش کم رهبر هستند. به همین ترتیب، ناطقی که سخنرانی خود را با حالتی سربه هوا، غیر سازمانیافته و بدتر از آن با اطلاعاتی نادرست همراه میکند، در واقع فقدان مهارت رهبری خود را به دیگران نشان میدهد. شما با یادگیری نحوه برقراری ارتباطات خوب و موثر میتوانید به ایجاد اعتماد، اعتبار و خلق فضای کاری موفق و امن کمک کنید.
از لحاظ حرفهای رشد کنید
رهبران بزرگ و عالی رتبه هرگز یادگیری را متوقف نمیکنند. نادیده گرفتن فرصت ادامه تحصیل و یادگیری منجر به داشتن نظرات کهنه، تمرینهای منسوخ شده و از بین رفتن احترام اشخاص پیرو شما میشود.
مهارتهای ذکر شده در جدول 1 قابل یادگیری هستند. رهبران بزرگ و عالی رتبه در مهارتهای رهبری، مدیریتی و فنی ماهر و زبده هستند، برخی از این مهارتها فطری است. با مراجعه به جدول 2، میتوانید به خصوصیاتی که کارکنان تمایل به مشاهده آنها در رهبران خود دارند، پی ببرید.
نکته کلیدی این پروسه شناخت تواناییها و مهارتهای شخصی و تقویت مهارتهای موجود در خود است. برای یافتن نمونههایی از خصوصیات رهبرانی که میخواهید از آنها الگوبرداری کنید، باید به تفکر در تجربیات گذشته خود بپردازید، و به یاد آورید چگونه اشخاص با مداخله در زندگی کاری، شخصی، و تحصیلی شما منجر به ایجاد تأثیرات مثبت شدهاند.
یادگیری از مربیان، شرکت در برنامههای آموزش مداوم و مطالعه در ادب و هنر فعلی میتواند به شما برای یافتن نمونههای مثال زدنی از رهبران بزرگ منش و عالی رتبه کمک کنند.
به راهنمایی و تعلیم بپردازید
همیشه، رهبران بزرگ فرصتی برای تعلیم و آموزش دیگران پیدا میکنند. تعلیم به دیگران به شما کمک میکند تا مشکلات خودتان را هم حل کنید، تاکتیکی که اغلب موقعیتی است، زیرا شامل کمک به اشخاص در موقعیت های واقعی و نفسگیر است.
این در حالی رخ میدهد، که راهنمایی بیشتر مانند یک مشارکت استراتژیک است و طی آن رهبر مشاورهها و راهنماییهایش را در موقعیتهای سخت شغلی و تحصیلی به منظور کمک به رشد حرفهای اشخاص ارائه میدهد. در اینگونه روابط نباید راهنمایی و آموزشها را فقط به افراد بی تجربه ارائه دهیم، بلکه باید این نوع از روابط در زندگی افراد حرفهای و ماهر هم وجود داشته باشند.
نتیجهگیری
اشخاصی که در این هفت حوزه اصلی چیره و خبره هستند، در موقعیتی قرار میگیرند که بتوانند به عنوان بر دیگران اثر بگذارند. اما برای تبدیل شدن به یک رهبر بزرگمنش ویژگیهای خاصی لازم است، و فقدان این موارد منجر میشود دیگران وی را شایسته و بالیاقت ارزیابی نکنند.
هنگامی که شما ویژگیهایی را که وجود ندارند در خود تشخیص میدهید، میتوانید نقاط ضعف خود را بپذیرید و روی آنها کار کنید، و در آخر آنها را به ویژگیهایی کارآمد تبدیل نمایید.
شما برای آن که به رهبری بزرگمنش و عالی مرتبه تبدیل شوید، باید این فرایند را به صورت مداوم و تکاملی پیش ببرید. این پروسه، یک فرایند مادام العمر برای یادگیری مهارتهای خاص و بهبود ویژگیهای ذاتی خود برای خلق یک رهبر بزرگ است.
پاسخها