اقتصاد بازارهای نوظهور
اقتصاد بازار نوظهور چیست؟
اقتصاد بازار نوظهور، اقتصاد کشوری در حال توسعه است که در حین رشد و شکوفایی، مشارکت بیشتری در بازارهای جهانی دارد. کشورهای دارای اقتصاد بازار نوظهور بعضی از خصوصیات یک بازار توسعه یافته را در اختیار دارند.
خصوصیات بازارهای توسعه یافته عبارتند از رشد اقتصادی قوی، سرانه درآمد بالا، بازارهای بدهی و برابری نقدی، دسترسی به سرمایهگذاران خارجی و نظام نظارتی وابسته.
به طور معمول، اقتصاد بازار نوظهور در حین توسعه یکپارچگی بیشتری با اقتصاد جهانی پیدا میکند. این بدان معناست که میزان نقدینگی در بازارهای سهام و بدهی محلی، حجم تجارت و همچنین سرمایهگذاری مستقیم خارجی افزایش خواهد یافت. این نوع اقتصاد باعث توسعه موسسات مدرن مالی و نظارتی خواهد شد. اخیراً، بعضی از کشورها ببه سطح اقتصاد بازار نوظهور دست یافتهاند، از جمله هند، مکزیک، روسیه، پاکستان، عربستان سعودی، چین و برزیل.
اقتصاد بازار نوظهور از اقتصادی با درآمد کم، کمتر توسعه یافته و پیش صنعتی به سمت اقتصادی مدرن و صنعتی و با استاندارد بالاتر زندگی حرکت میکند.
نکات کلیدی
- اقتصاد بازار نوظهور، اقتصادی است که به سمت اقتصادی توسعه یافته حرکت میکند.
- به طور معمول، اقتصادهای بازار نوظهور شامل ارز، بازار سهام و نظام بانکداری متحدی هستند. این اقتصادها در فرآیند صنعتی شدن قرار دارند.
- اقتصادهای بازار نوظهور به دلیل رشد سریع، باعث بازگشت سرمایه بالاتری برای سرمایهگذاران میشوند.
- این اقتصادها به دلیل جایگاهی که دارند، در معرض ریسکهای ذاتی بیشتری قرار میگیرند.
- با گذشت زمان، اقتصادهای نوظهور به طور معمول اصلاحات بازارهای توسعه یافته را پشت سر میگذارند.
شناخت یک اقتصاد بازار نوظهور
سرمایهگذاران به دلیل بازگشت بالاتر سرمایه به دنبال بازارهای نوظهور هستند چون این بازارها اغلب رشد اقتصادی سریعتری را با توجه به تولید ناخالص داخلی تجربه میکنند. با این وجود، بازگشت بالاتر سرمایه معمولاً با ریسک بالاتر هم همراه خواهد بود.
ریسکهای بازارهای نوظهور
این مورد شامل بی ثباتی سیاسی، مشکلات زیرساخت داخلی، نوسان ارز و سهام غیرنقدی میشود چون امکان دارد بسیاری از شرکتهای بزرگ تحت نظارت دولت یا بخش خصوصی باشند. علاوه براین، احتمال دارد که بازارهای سهام محلی هیچ نوع ابزارهای نقدی را در اختیار سرمایهگذاران خارجی قرار ندهند.
بازارهای نوظهور در کشورهای درحال توسعه فاقد موسسات نظارتی و ساختارمند مشابه با کشورهای توسعه یافته هستند. کارایی بازار و استانداردهای سختگیرانه در حوزه حسابداری و مقررات اوراق بهادار مشابه با اقتصادهای پیشرفته (مثل ایالات متحده، اروپا و ژاپن) نیستند.
نشانههای پیشرفت
بازارهای نوظهور به طور معمول دارای یک زیرساخت مالی فیزیکی هستند، شامل بانکها، بازار سهام و ارزی متحد. جنبهای کلیدی در اقتصادهای بازار نوظهور این است که با گذشت زمان، به استفاده از اصلاحات و موسساتی مشابه با کشورهای توسعه یافته و مدرن روی میآورند. این امر باعث رشد اقتصادی میشود.
اقتصادهای بازار نوظهور از فعالیتهای متمرکز بر استخراج منابع و کشاورزی دور شده و به سمت فعالیتهای صنعتی و تولیدی حرکت میکنند. این دولتها معمولاً برای تشویق رشد اقتصادی و صنعتیسازی، به دنبال راهبردهای صنعتی و تجاری نظام مند و سنجیده میروند.
این راهبردها عبارتند از رشد ناشی از صادرات و صنعتی سازی به جای واردات. رشد ناشی از صادرات اغلب در اقتصادهای نوظهور نمود پیدا میکند چون به مشارکت و مبادلات بازرگانی بیشتر با اقتصاد جهانی تکیه دارد.
کشورهایی با بازار نوظهور اغلب از برنامههای داخلی استفاده میکنند، برای نمونه سرمایهگذاری در نظامهای آموزشی، ساخت زیرساخت فیزیکی، وضع اصلاحات حقوقی برای تضمین حقوق مالکیت سرمایهگذاران.
بازارهای روبه رشد معمولاً کوچکتر از بازارهای نوظهور هستند و میزان سرانه درآمد، نقدینگی بازار و گستره صنعتیسازی نیز در آنها کمتر است. با وجود عرضه فرصتهای جذاب سرمایهگذاری، بازارهای روبه رشد با ریسک بالاتری برای سرمایهگذاران همراه هستند.
نحوه طبقه بندی اقتصادهای بازار نوظهور
اقتصادهای بازار نوظهور به روشهای مختلف و توسط ناظرانی متفاوت طبقه بندی میشوند. سطوح درآمد، کیفیت نظامهای مالی و نرخ رشد همگی معیارهایی شناختهشده محسوب میشوند ولی فهرست دقیق اقتصادهای بازار نوظهور براساس معیارهای افراد و نهاد مسئول طبقه بندی متفاوت خواهد بود.
برای مثال، صندوق بینالمللی پول 23 کشور را به عنوان بازارهای نوظهور طبقه بندی کرده ولی موسسه بینالمللی مورگان استنلی کپیتال (Morgan Stanley Capital International) 24 کشور را در این دسته قرار داده است. تفاوتهایی بین این دو فهرست وجود دارد. موسسه استاندارد و پورز (Standard and Poor`s) 23 کشور را در این فهرست قرار داده و موسسه FTSE Russell 19 کشور را به عنوان اقتصاد نوظهور شناسایی کرده است. از سوی دیگر، داو جونز (Dow Jones) نیز 22 کشور را به عنوان اقتصاد نوظهور طبقه بندی میکند.
در هر کدام از این موسسات، یک کشور در نتیجه ارتقا به وضعیت توسعه یافته و یا تنزل به کشوری روبه رشد از فهرست اقتصادهای بازار نوظهور خارج میشود. به همین صورت، کشورهای توسعه یافته نیز ممکن است به سطح بازارهای نوظهور تنزل پیدا میکنند، برای نمونه کشور یونان. بازارهای روبه رشد نیز قادر به ارتقای رتبه به سمت بازار نوظهور هستند، برای نمونه قطر و آرژانتین.
اقتصاد بازار نوظهور چیست؟
اقتصاد بازار نوظهور به عنوان اقتصادی شناخته میشود که به سمت اقتصاد بازاری توسعه یافته حرکت میکند. این نوع اقتصاد با رشد سریع تولید ناخالص داخلی، رشد سرانه درآمد، افزایش نقدینگی بازارهای سهام و بدهی و همچنین زیرساخت ثابت نظام مالی شناخته میشود.
چه کشورهایی به عنوان بازارهای نوظهور طبقه بندی میشوند؟
طبقهبندیها متفاوتند. با این وجود، کشورهای به اصطلاح BRICS به 5 کشور با رشد اقتصادی قابل توجه و فرصتهای چشمگیر سرمایهگذاری اشاره دارند. تولید ناخالص داخلی این کشورها- برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی- از سال 2000 به بعد با رشدی ثابت و دائمی روبرو شده است. انتظار میرود که این روند تا چند سال اینده ادامه پیدا کند.
آیا بازارهای نوظهور سرمایهگذاریهای مناسبی انجام میدهند؟
این بازارها به دلیل گرایش به سمت رشد سریع تولید ناخالص داخلی در مقایسه با بازارهای تکامل یافته، مکان خوبی برای سرمایهگذاری هستند. در عین حال، سرمایهگذاری در بازارهای نوظهور با ریسک هم همراه خواهد بود. این امر به دلیل بیثباتی سیاسی، فقدان اطلاعات قابل اعتماد، نوسانات ارز، نقدینگی کم و نوسان سرمایهگذاری رخ میدهد. در این نوع بازار، ریسکها و پاداشهای احتمالی باید پیش از سرمایهگذاری به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد.
پاسخها