درک رهبری سازمانی
اهمیت رهبری سازمانی
در این مقاله با اهمیت فراگیری رهبری سازمانی آشنا خواهید شد. چشم‌انداز، استراتژی و همدلی؛ تنها تعدادی از ویژگی‌های یک رهبر خوب است. درحالی‌که رهبری مهارتی است که در دنیای تجارت امروز تقاضای زیادی دارد.
بر اساس یک نظرسنجی در سال 2016 که توسط Elucidat پلتفرم توسعه رهبری منتشر شد، 77٪ از شرکت‌ها با شکاف رهبری مواجه هستند. گزارش بخش گرایش‌های سرمایه انسانی وب‌سایت Deloitte در سال 2016 از نمونه‌های موردبررسی این موسسه هم نشان می‌دهد که 56 درصد از شرکت‌های موردبررسی برای پاسخگویی به نیازهای رهبری خود آماده نیستند. یک گزارش در سال 2017 از گروه براندون هال نشان داد که 83٪ از سازمان‌ها اعتقاد دارند که توسعه رهبران در همه سطوح ضروری است.
به توجه به تمرکز شرکت‌ها در هر نوع و هر اندازه‌ای روی رهبری، در سطوح مختلف سازمان درجات مختلفی از رهبری محبوب شده است.
تفاوت رهبری و مدیریت در چیست؟
انجمن بین‌المللی مدیریت منابع انسانی (SHRM)Society for Human Resource Management، رهبری را این‌گونه تعریف کرده است:
فرآیندی که طی آن یک فرد مسیر حرکت را تعیین می‌کند، بر یک گروه تاثیر می‌گذارد و گروه را به سمت یک هدف یا ماموریت خاص هدایت می‌کند.
علاوه بر این، SHRM توضیح می‌دهد که رهبری یک موقعیت نیست، بلکه یک رفتار است. این مولفه به‌عنوان یک رفتار اغلب چیزی است که مدیران را از رهبران متمایز می‌کند. یک مدیر احتمالاً در بالای نمودار سازمانی قرار بگیرد. رهبران در سراسر سازمان، بالا و پایین همان نمودار یافت می‌شوند. مدیران بر افراد و فرآیندها نظارت می‌کنند، درحالی‌که رهبران ممکن است الهام‌بخش و مربی همکاران در همان سطوح یا سطوح متفاوتی از آن‌ها باشند.
یک رهبر می‌تواند مدیر باشد اما همه مدیران رهبر نیستند. نظرسنجی گالوپ در سال 2016 نشان داد که تنها 18 درصد از مدیران سطح بالایی استعداد رهبری دارند. همان نظرسنجی تخمین زد که فقدان رهبری بیش از 550 میلیارد دلار در سال برای شرکت‌های آمریکایی هزینه دارد.
با رهبری سازمانی بیشتر آشنا شوید: معمای اعتماد رهبری: چه عواملی شما را از اعتماد به تیم خود باز می‌دارد؟
تفاوت بین رهبری و رهبری سازمانی در چیست؟ نوع! رهبری سازمانی به حوزه فراگیر ویژگی‌های یک فرد (رهبر) اشاره دارد که به‌طور استراتژیک گروهی از افراد (سازمان) را برای رسیدن به یک هدف مشترک هدایت و مدیریت می‌کند. رهبران سازمانی بر شرکت و افراد آن تمرکز می‌کنند. آن‌ها متخصصان کسبوکار و نوآور هستند، علاوه بر این مهارت‌های نرم ارتباطی، بینش، هوش هیجانی و اخلاق سطح بالایی دارند.
آیا ویژگی‌های رهبری آموختنی است؟
برخی از رهبران در واقع رهبر متولد می‌شوند، اما SHRM تاکید دارد که افراد می‌توانند رفتارهای رهبری را بیاموزند. به همین دلیل کسب مدرک در رهبری سازمانی بسیار ارزشمند است، این برنامه‌ها در تبدیل افراد جاه‌طلب به رهبرانی که همیشه آرزوی آن را داشتند، کمک می‌کند.
طبق تعریف SHRM، رهبری ایده‌آل دارای ویژگی‌های زیر است:
منعطف، فعال، تحلیلگر، استراتژیست، از نظر فرهنگی شایسته و ماهر در موقعیت‌یابی رقابتی.
همین‌طور SHRM به مطالعه‌ای توسط جک زنگر و جوزف فولکمن اشاره می‌کند که طی آن با بیش از 300 هزار رهبر تجاری مصاحبه کردند. در این تحقیق، آن‌ها دریافتند که مهم‌ترین ویژگی‌های رهبری عبارت‌اند از:
- الهام‌بخش است و به دیگران انگیزه می‌دهد.
- صداقت و درست‌کاری سطح بالایی دارد.
- مشکلات را حل و مسائل را تجزیه‌وتحلیل می‌کند.
- تیم را به سمت نتایج هدایت می‌کند.
- قدرتمند و پربار ارتباط برقرار می‌کند.
- روابط حرفه‌ای می‌سازد
- تخصص فنی یا حرفه‌ای دارد
- چش‌انداز استراتژیک را مشخص می‌کند
- به پیشرفت دیگران کمک می‌کند
- نوآوری دارد
همان‌طور که می‌بینید، بسیاری از این ویژگی‌ها شخصی هستند، درحالی‌که ما به‌احتمال‌زیاد موارد فرآیند محور بیشتری را در لیست مهارت‌های مدیریت ارشد مشاهده خواهیم کرد. درحالی‌که برخی از مهارت‌های رهبری نرم‌تر ممکن است به‌طور ذاتی در افراد وجود داشته باشد، جنبه‌های دیگر مانند تحلیل، تحقیق و شایستگی فرهنگی را می‌توان در یک برنامه مدرک دهی رهبری آموخت یا بهبود بخشید.
در دوره رهبری سازمانی چه خواهم آموخت؟
در یک برنامه اتخاذ مدرک رهبری سازمانی در سطح لیسانس، الزامات آموزش عمومی را برآورده می‌کنید، اصول کلی تجارت و مدیریت را یاد می‌گیرید و سپس در کلاس‌های رهبری سازمانی خاص‌تر شرکت خواهید کرد.
برخی از دوره‌ها و موضوعاتی که در دوره اولیه می‌گذرانید شامل جنبه‌های حقوقی تجارت، اصول مدیریت، منابع انسانی و توسعه‌سازمانی، روابط عمومی و متقاعدسازی است. وقتی وارد دوره اصلی خود می‌شوید، دوره‌های رهبری سازمانی خاص در دانشگاه‌های رسمی شامل موارد زیر است:
- دوره‌های رهبری گروه‌ها و تیم‌های مختلف
- دوره‌های رهبری تطبیقی و تغییری
- دوره‌های مغایرت و مذاکره برای رهبران
- دوره‌های اخلاق و تصمیم‌گیری
- دوره‌های مطالعات کلاسیک رهبری
- دوره‌های تحقیق برای رهبران
مانند بسیاری از برنامه‌های تحصیلی، شما یک پروژه ارشد تکمیلی را طی خواهید کرد که به شما امکان می‌دهد یک جمع‌بندی ازآنچه یاد گرفتید داشته باشید.
در یک برنامه مدرک دهی آنلاین، شما استراتژی‌های رهبری، رویکردهای تصمیم‌گیری، تکنیک‌های مذاکره، پیامدهای اخلاقی انتخاب‌های رهبری و پویایی فردی و گروهی را بررسی خواهید کرد. بااین‌حال، در اصل یک برنامه لیسانس رهبری سازمانی به شما کمک می‌کند تا یک سبک رهبری برای خودتان تعریف کنید.
کشف ویژگی رهبری در شما: انواع سبک‌های رهبری
احتمالا شنیده‌اید که مردم در مورد تفاوت بین یک رهبر و یک مدیر صحبت می‌کنند، اما ممکن است هنوز از تعداد سبک‌های رهبری مطلع نباشید. وقتی در یکی از دوره‌های رهبری سازمانی در سطح کارشناسی یا تحصیلات تکمیلی شرکت می‌کنید، یکی از کامل‌ترین مزایایی که به دست می‌آورید این است که بفهمید چه کسی هستید یا می‌خواهید به‌عنوان یک رهبر چگونه باشید.
بسته به اینکه تحت تعالیم چه کسی باشید یا چه فهرستی از ویژگی‌های رهبری را مطالعه می‌کنید، ممکن است بین 6 تا 13 نوع رهبری را یاد بگیرید. در اینجا فقط چند مورد را برای شما مثال می‌زنیم:
رهبر تعاملی
همان‌طور که از نامش پیداست، رهبری تعاملی شامل پاداش و تنبیه در ازای تکمیل یا تکمیل نشدن یک کار است. وقتی درباره رهبری تعاملی صحبت می‌کنیم احتمالا شغل فروش، آن هم با ساختار کمیسیون چندلایه به ذهن شما خطور کند. یک سیستم مبتنی بر پاداش می‌تواند انگیزه‌بخش باشد و بسیاری از کارمندان در محیطی با انتظارات روشن و ساختاری مشخص پیشرفت کنند؛ اما این سبک سفت‌وسخت برای همه مناسب نیست، به‌ویژه برای کارمندانی که مایل‌اند ایده‌های خود را به شرکت خود ارائه دهند.
رهبر تحول‌آفرین
رهبران تحول‌آفرین به الهام‌بخش بودن برای ایجاد نوآوری در تیم‌های خود و به‌طورکلی برای توانمندسازی و تشویق کارکنان معروف‌اند. در این محیط، رهبران به کارگران خود اعتماد دارند و به آن‌ها استقلال زیادی می‌دهند. بااین‌حال، همه محیط‌های شرکتی از این نوع رهبری استقبال نمی‌کنند.
رهبری خدمتگزار
رهبران خدمتگزار دیگران را در اولویت قرار می‌دهند. آن‌ها به این دلیل رهبری سازمان‌ها را به عهده گرفته‌اند که صادقانه به کارمندان یا یک شرکت در رسیدن به اهداف خود کمک کنند. در رهبری خدمتگزار، برای رهبر، توسعه کارکنان به‌جای تمرکز بر ارتقای خود اهمیت بیشتری دارد. روحیه افراد اغلب در این محیط‌ها بالاست، اما قرار دادن خود در آخر کار چیزی نیست که به‌راحتی برای همه رهبران قابل انجام اجرا باشد.
رهبری دموکراتیک
رهبری دموکراتیک که رهبری مشارکتی نیز نامیده می‌شود، صدای همه اعضای تیم را می‌شنود. در تیم‌هایی که توسط رهبران دموکراتیک رهبری می‌شوند، اغلب درباره ایده‌ها بحث می‌کنند و در تصمیم‌گیری‌ها و وظایف مشارکت دارند. رهبران دموکرات اغلب باعث می‌شوند اعضای تیم احساس ارزشمندی کنند. بااین‌حال، یکی از معایب این سبک آن است که دستیابی به اجماع گاهی اوقات می‌تواند ناکارآمد باشد.
رهبری اقتدارگرایانه
این سبک مخالف رهبری دموکراتیک است. رهبران مستبد به نمایندگی از تیم خود تصمیم می‌گیرند. به‌عنوان رهبران اقتدارگرا، این رهبران به کارکنان خود می‌گویند که چه‌کاری را چگونه انجام دهند. آن‌ها برای هر نوع ورودی حسابی سوال و جواب می‌کنند. رهبری استبدادی سختگیرتر از سبک‌های دیگراست اما تصمیم‌گیری در این روش سریع‌تر بوده و زنجیره‌ای واضح از دستورات در آن وجود دارد. بااین‌حال، کارکنان خلاق‌تر ممکن است در این محیط احساس عدم ابتکار عمل کنند.
رهبری بوروکراتیک
این سبک رهبری را می‌توان به‌عنوان «طبق اسناد» نیز تعریف کرد. قدرت در این نوع موقعیت‌ها بیشتر با عنوان شغلی رسمی به‌جای ویژگی‌های شخصی توزیع می‌شود. به‌عنوان‌مثال، یک رهبر بوروکراتیک معمولا به دلیل ارشدیت در موقعیت رهبری قرار می‌گیرد. شرکت‌هایی که این نوع سبک رهبری را دارند، عموما فرآیندهای مدیریتی روشنی نیز دارند. ثبات چنین رویکرد سیستماتیک یکی از جنبه‌های مثبت رهبری بوروکراتیک است. بااین‌حال، این سبک نیز انعطاف‌پذیری یا خلاقیت کارکنان را از بین می‌برد.
رهبری کاریزماتیک
رهبران کاریزماتیک رویا گرا هستند و رویکردی الهام‌بخش برای هیجان‌زده کردن تیم در رسیدن به یک هدف مشترک دارند. رهبران کاریزماتیک نیز اغلب رهبران تحول هستند. این رهبران شخصیت‌هایی بزرگ و روحیه‌ای واگیردار دارند و این یک امتیاز برای بسیاری از سازمان‌ها است. ازآنجایی‌که یک رهبر کاریزماتیک اغلب به چهره نخست شرکت تبدیل می‌شود، تغییر و تحول نه‌تنها بر روحیه داخلی تاثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند بر وجهه عمومی شرکت هم اثرگذار باشد.
رهبری بی‌قیدوشرط
سبک رهبری بی‌قیدوشرط نوعی رفتار آزادانه است. در این نوع، رهبران آنچه را که تیم نیاز دارد در اختیارشان قرار می‌دهند و سپس به کارمندان خود برای انجام کارها اعتماد می‌کنند. درحالی‌که رهبران بسیاری از کارهای روزمره را در دستان کارمندان خود قرار می‌دهند، هنوز مسئولیت کامل تیم خود را بر عهده دارند. بسیاری از کارمندان در این محیط مستقل پیشرفت می‌کنند، اما ممکن است بهترین سبک رهبری برای آن دسته از کارمندان نباشد که تمایلی به شروع کار ندارند. یک نکته منفی درباره این نوع رهبری آن است که رهبران Laissez-faire یا همان بی قید و شرط در معرض خطر منفعل شدن هستند.
وقتی این فهرست از انواع رهبری را مطالعه می‌کردید، آیا یک یا چند مورد از آن‌ها را در خودتان دیدید؟ اگر به دنبال تقویت مهارت‌های رهبری خود هستید یا اگر هدف شما یافتن یک سبک رهبری مؤثرتر است، مدرک رهبری سازمانی می‌تواند به شما کمک کند.
مشاغل در رهبری سازمانی
مدرک رهبری سازمانی برای افرادی که می‌خواهند مدیرعامل، سرپرست یا مدیر سطح بالا شوند، اختصاص ندارد. به یاد داشته باشید، بر اساس SHRM، رهبری یک رفتار است، نه یک موقعیت. هرکسی در هر محیط کاری می‌تواند رهبر شود، صرف‌نظر از عنوان شغلی که دارد. همچنین، برخی از افراد ممکن است به‌خودی‌خود علاقه‌ای به انتقال به سمت یک نقش مدیریتی نداشته باشند، اما همچنان مایل‌اند به یک سازمان در سطح بالاتر یا به روشی استراتژیک‌تر کمک کنند. به همین دلیل است که مدرک رهبری سازمانی برای هرکسی در هر سطحی از حرفه خود مفید است.
همچنین مهم است که به این نکته اشاره کنیم شرکت‌ها و سازمان‌ها از همه نوع و حتی همه بخش‌های درونی آن‌ها به رهبر نیاز دارند. مهم نیست که علایق شخصی یا شغلی شما چیست، می‌توانید به دنبال یک موقعیت رهبری باشید. بااین‌حال، ما چند موقعیت شغلی متداول که افراد ممکن است پس از کسب مدرک لیسانس در رهبری سازمانی دنبال کنند را بررسی خواهیم کرد:
- مدیران آموزش و توسعه
- متخصصان آموزش و توسعه شرکتی
- مدیر پروژه
- مدیران منابع انسانی
- متخصصان منابع انسانی
- مدیران فروش
- مدیران بازاریابی
- تحلیلگران مدیریت
- مشاور مدیریتی
- کارمندان نظامی
- مسئولان استخدام
به یاد داشته باشید: برای رهبری و انگیزه دادن به دیگران نیازی به داشتن مدیر یا رهبر در عنوان شغلی خود ندارید. کسب مدرک در رهبری سازمانی می‌تواند پتانسیل شغلی شما را گسترش دهد و به شما کمک کند در هر موقعیتی برتر باشید. نگاهی به دوره‌های رهبری سازمانی نیز ممکن است یک تمرین عالی برای کارآفرینان نوپا باشد.
فرصت‌های نظامیان بازنشسته: حرکت بعدی شغلی شما
وقتی صحبت از رهبری می‌شود ممکن است برخی از شخصیت‌های نظامی برجسته کشور ذهنتان خطور کند. در واقع امروزه تفکر استراتژیک مورداستفاده در تجارت و حتی ورزش برگرفته از مفاهیم ایجادشده در نیروهای مسلح است.
دانشگاه‌های نظامی که توسط کهنه سربازان نظامی ایجاد و اداره می‌شود، جمعیت دانشجویی نظامی و کهنه‌کاری دارند که رفتار سازمانی در بین آن‌ها یک واحد محبوب به‌حساب می‌آید. در کتاب بهترین مشاغل برای نظامیان بازنشسته که در سال 2018 منتشر شد یک فهرست از موقعیت‌های شغلی مناسب این دسته از نظامیان را فهرست کرده است که عبارت‌اند از:
- مدیر عملیات
- ناظر خط اول در مشاغل مکانیکی
- سرپرست خط اول مشاغل اداری و دفتری
- ناظر خط اول در حمل‌ونقل و تدارکات
- نماینده فروش
- مالی فروش
- مدیر منابع انسانی
اگر شما یک نظامی کهنه‌کار هستید، فرصت‌هایی در رهبری می‌تواند در انتظار شما باشد!
آموزش خود را در رهبری سازمانی ارتقا دهید
اگر در حال حاضر مدرک لیسانس دارید یا اگر قصد دارید در تحصیلات تکمیلی ادامه دهید، کارشناسی ارشد در رهبری سازمانی می‌تواند به پیشرفت دانش، مهارت‌ها و حرفه شما کمک کند. مدرک تحصیلات تکمیلی در این زمینه حتی عمیق‌تر به تئوری رهبری می‌پردازد و شامل کلاس‌های پیشرفته‌تری مانند پویایی در کنترل مغایرت و قدرت، مشاوره و ارزیابی و توسعه گروه‌ها و تیم‌ها می‌شود.
بین مدیریت و رهبری تفاوت وجود دارد. اگر رهبری یک شرکت یا تیم با هراندازه برای شما جذاب است، لیسانس در رهبری سازمانی احتمالا برای شما مناسب است.
پاسخ‌ها