۶ مرحله برای خلق یک برنامه توسعه مدیریت کارآمد
افراد نیازمند رشد و پرورش برای تبدیل شدن به رهبران موثر و سازنده در سازمان خود هستند. برنامه توسعه مدیریت ابزار قدرتمندی برای توسعه و ارتقای رهبران در سازمان‌ها است. در این مقاله نگاهی به چرایی و چگونگی راه‌اندازی این برنامه‌ها خواهیم داشت.
توسعه مدیریت چیست؟
فرایند توسعه مدیریت به رهبران و مدیران شرکت‌ها برای توسعه و برنامهریزی کمک می‌کند. این فرایند سیستماتیک و دقیق است. معمولا برنامه توسعه مدیریت برای کارکنان موجود انجام می‌گیرد. برنامه‌های توسعه دهنده مدیریتی به رفع شکاف‌های مهارتی در سطح سازمان کمک می‌کند. همچنین، این برنامه‌ها به رفع شکاف‌ها در سطح فردی نیز بین مدیران جدید و آتی کمک می‌کند.
هنگامی که کارمندان خود را به درستی در یک شرکت می‌شناسانند، به پست‌های مدیریتی کارآمد دست پیدا می‌کنند. البته، ارتقای کارکنان بدون آموزش می‌تواند منجر به ایجاد مشکلاتی شود. بعنوان مثال این مسئله منجر به بی‌ثباتی بین مدیران و سبک‌های مدیریتی یک سازمان می‌شود. برنامه توسعه مدیریت به ارتقای مهارت کارکنان و کاندیدها منجر می‌شود. همچنین، باعث خلق سازگاری و بهتر شدن نحوه مدیریت می‌شود.
برنامه توسعه مدیریتی چه تفاوتی با برنامه آموزشی مدیر اجرایی دارد؟
برنامه‌های آموزشی مدیر اجرایی برای کارکنانی در بالاترین سطح یک سازمان طراحی می‌شوند. برنامه‌های توسعه مدیریت به مدیران سطح ابتدایی و میانی برای ارتقا دستیابی به اهداف سازمانی‌شان کمک می‌کنند.
چرا خلق برنامه برای توسعه مدیریت اهمیت زیادی دارد؟
برنامه‌های توسعه مدیریت به دلایل مختلفی از اهمیت زیادی برخوردار هستند. با توجه به گزارش ۲۰۲۱ یادگیری در محل کار از LinkedIn، رهبری و مدیریت جز اولویت‌های اول برای یادگیری و توسعه متخصصان است. حدود ۵۳ درصد از طرفداران توسعه و یادگیری (L&D) گفته‌اند که اولویت اصلی ۵۹ درصدی آنها ارتقاء مهارت است. براساس همین گزارش ۵۱ درصد از طرفداران توسعه و یادگیری(L&D) گفته‌اند که از زمان آغاز کووید ۱۹ پویایی اولویت بالایی پیدا کرده است.
هنگامی که شما به توسعه رهبران از درون سازمان خود کمک می‌کنید، توسعه بیشتری در مقایسه با استخدام اشخاص از بیرون سازمان رخ می‌دهد. ضمن آنکه، ماندگاری کارکنان در شرکت‌هایی با پویایی داخلی، معمولا دو برابر بیشتر از کارکنان شرکت‌های با پویایی پایین است.
سرمایه گذاری با هدف ارتقاء مهارت و توسعه رهبری جز بهترین راه‌ها برای افزایش دارایی‌های موجود و رشد کسب و کارها است.
در واقع، باید گفت مهارت‌های مدیریتی به خودی خود ظاهر نمی‌شوند. مهارت رهبری از ویژگی‌های حیاتی است که باید در کارکنانی که پتانسیل دارند، پرورش داده شوند. هنگامی که کارکنان فعلی خود را به بالاترین پتانسیل‌شان ارتقا می‌دهید، آنها از دانش درونی سازمان هم اطلاع دارند. در واقع، باید گفت آنها سازمانی که به‌زودی باید آن را رهبری کنند، درک می‌کنند.
مزایای برنامه توسعه مدیریت
اجرای برنامه توسعه مدیریت مزایای زیادی برای سازمان‌ها دارد. در ادامه به چهار علتی که یک شرکت برای ایجاد برنامه توسعه مدیریت سرمایه‌گذاری به آن نیاز دارد، اشاره می‌کنیم:
1. افزایش سرمایه انسانی
باید گفت سرمایه انسانی مجموع دانش، هوش و تجربیات نیروی کار انسانی است. یکی از بهترین راه‌های افزایش سرمایه انسانی تعلیم و آموزش کارکنان است. در حقیقت، برنامه توسعه مدیریت یک راه عالی برای از بین بردن شکاف مهارتی موجود بین کارمندان برای دستیابی به بالاترین پتانسیل آنها است.
2. خلق فرهنگ نوآورانه و مبتکرانه
نوآوری باعث افزایش مزیت رقابتی شرکت شما می‌شود. مخصوصا این مسئله در بازار اشباع شده فعلی بسیار مرسوم است. فرهنگ نوآورانه به یافتن راه حل‌های خلاقانه برای مشکلات چالش برانگیز کمک می‌کند.
به همین خاطر، نوآوری و ابتکار موارد ذیل را در پی دارد:
- کمک به شرکت‌ها در کاهش هزینه‌ها
- بهبود بهره‌وری و کارایی
- توسعه مشخصه‌های جدید برای محصولات و خدماتی که رقبا آنها را ارائه نمی‌دهند.
در حقیقت، کارمندی که تجربیات مختلفی را زندگی کرده باشد، به نوآوری بیشتری هم دست پیدا می‌کند و برنامه توسعه مدیریت راهی عالی برای ارائه این تجربیات در اختیار اشخاص قرار می‌دهد. به این ترتیب، دری برای آنها به سمت دیدگاه‌های جدید و مختلف باز می‌شود.
3. افزایش ماندگاری کارکنان
جابه جایی کارکنان برای شرکت‌ها گران و پرهزینه است. براساس گزارش موسسه کار حدود ۳۰٪ هزینه حقوق سالانه یک کارمند شامل جابه جایی کارکنان می‌شود. از آنجایی که میانگین دستمزد سالانه یک کارمند در ایالات متحده ۴۸۶۷۲ دلار است، میانگین گردش هزینه کارمندان هم حدودا ۱۵۰۰۰ دلار است.
همچنین، طبق گفته موسسه کار حدود ۳۷.۹ درصد کارکنان پس از یک سال کار خود را رها می‌کنند. البته، افزایش ماندگاری کارکنان امری امکان پذیر است. آنطور که گزارش یادگیری محل کار لینکدین سال ۲۰۲۱ بیان می‌کند، کارمندان در شرکت‌هایی که از داخل شرکت استخدام می‌کنند، مدت زمان بیشتری می‌مانند. گرچه، در ابتدای امر برای استخدام داخلی باید به ارتقا و توسعه مدیران و رهبران کمک کرد، این یک سرمایه گذاری برای درازمدت و یافت بهترین استعدادها بین کارکنان است.
بیشتر بخوانید: تفاوت برنامهریزی جانشین‌پروری و برنامهریزی جایگزینی
4. ارتقا و بهبود برنامهریزی جانشین‌پروری
مدیران فعلی سازمان شما برای همیشه در جایگاه خود باقی نمی‌مانند. حتی اگر آنها خواهان دستیابی به رتبه‌های بالاتر، بازنشستگی و یا تصمیم گیری برای کار در جای دیگر باشند، در نهایت موقعیت شغلی آنها به دیگری ارائه می‌شود. وقتی دارای برنامه توسعه مدیریتی هستید، برنامه ریزی برای جانشینی در این موقعیت‌ها آسان‌تر می‌شود. با شناسایی کارآموزانی که بیشترین پتانسیل را دارند و آماده کردن آنها برای پذیرش مسئولیت بیشتر این کار قبل از سررسیدن موعد انجام می‌شود.
رایج‌ترین چالشهای شروع برنامه توسعه مدیریت
شروع برنامه توسعه مدیریت به خودی خود اتفاق نمی‌افتد. در ادامه به چهار چالش مهم که باید مراقب آنها بود، اشاره می‌نماییم:
1. کمک به کاندیداها برای تغییر از کارمندی به مدیریت
اغلب کارمندانی که سمت‌های مدیریتی و رهبری را از آن خود می‌کنند، به دلیل شایستگی‌های فعلی‌شان در نقش‌های قبلی خود به این موقعیت‌ها دست پیدا می‌کنند. گرچه، این مسئله سخت است اما مدیریت نیازمند تغییرات مهم در توسعه مهارت‌ها است. مربیگری کارمندان در حین این تغییر امری دشوار است. البته، باید گفت این دشواری بخش مهمی از توسعه مهارت‌های مدیریتی را از آن خود می‌کند.
2. دستیابی به منابع آموزشی مناسب
سازمان‌ها مدیران و رهبرانی دارد که برای یادگیری به مدیران جدید کمک می‌کنند. البته باید گفت یک مدیر مؤثر و یک مربی با استعداد برابر و یکسان نیستند. در نتیجه، دستیابی به منابع آموزشی برای شروع برنامه توسعه مدیریتی می تواند یک چالش بزرگ برای سازمان‌ها باشد. منابع آموزشی زیادی همچون روش‌های یادگیری همزمان و ناهمزمان وجود دارند. و با توجه به اهداف مدیریتی بعضی از آنها بهتر از گزینه‌های دیگر هستند. خوشبختانه، امروزه امکان استفاده از منابع خارجی برای مربیگری رهبران بالقوه و توسعه پتانسیل‌های آنها موجود است.
3. ارزیابی موفقیت یک برنامه
شما می‌توانید یک برنامه آموزشی مدیریتی راه اندازی و اجرا نمایید. اما برای اطمینان از اثربخش بودن برنامه و بهبود آن به اندازه گیری میزان موفقیت نیازمند هستید. این کار می‌تواند برای شما کاری چالش برانگیز باشد. علت آن هم این است که مهارت‌های رهبری و مدیریتی بسیار ذهنی هستند.
استفاده از ابزارهایی مثل ارائه گزارش کار و ارزیابی مدیران می‌تواند کمک کننده باشند. در ضمن، تعریف مرز پایه برای عملکرد کارکنان قبل از شرکت آنها در آموزش مدیریت بسیار مهم است.
4. خلق مدیران باتدبیر
از چالشهای تبدیل شدن به یک مدیر جدید می‌توان به خلق بهترین‌ها از منابع موجود اشاره کرد. مهم است که داشتن نگاه مدبرانه به مدیران جدید القا شود. به این ترتیب می‌توان ایشان را واداشت که از آنچه که دارند نتیجه بگیرند.
البته باید گفت نمی‌توان به سادگی و از طریق آموزش به این امر مهم دست یافت. معمولا، تجربه بهترین معلم برای دستیابی به چنین مهارت‌هایی است. گرچه، این چالشی است که برنامه توسعه مدیریت در سازمان تلاش می‌کند که برآن غلبه کند.
برنامه توسعه مدیریت چه مواردی را شامل می‌شود؟
حوزه‌های فراوانی برای پشتیبانی از برنامه توسعه مدیریت وجود دارد. در ادامه، به چهار موضوع حیاتی در همه این برنامه‌ها اشاره می‌کنیم:
- اطلاعات درون سازمانی
ممکن است، رهبران و مدیران جدید اطلاعاتی در رابطه با سازمان شما داشته باشند. اما باید بینش عمیق‌تری در رابطه با نحوه عملکرد آن کسب بکنند. این اطلاعات شامل موارد زیر است:
- ماموریت، چشم انداز و ارزش‌های اصلی شرکت
- چرخه اقتصادی شرکت
- نحوه عملکرد درآمدها، هزینه‌ها و سودها
- وجود برنامه‌های تجاری کوتاه مدت و بلند مدت
- وجود ارزش‌های اخلاقی
- حسابداری و امور مالی
- بازاریابی و فروش
- آگاهی از قوانین و مقررات قابل اجرا
برنامه‌های شما باید دربردارنده اطلاعات خاصی در رابطه با سازمان شما باشند. البته مدیران هم باید از قوانین و مقرراتی که در مورد آنها اعمال می‌شوند، آگاهی داشته باشند. برخی از این قوانین شامل موارد زیر هستند:
- قوانین ایمنی محل کار
- وجود قوانین در رابطه با فرصت‌های شغلی برابر
- وجود قوانین مربوط به حقوق و دستمزد
- مقرری بیمه بیکاری
- قوانین مربوط به مرخصی و مرخصی با حقوق
- مزایای پاداش کارمندان
- مهارت‌های رهبری
وجود مهارت‌های مختلف نرم و سخت می‌تواند به مدیران برای رهبری بهتر آنها کمک کند. از جمله مهارت‌های رهبری مهم برای توسعه مهارت‌ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- مهارت تصمیم گیری
- مهارت تیم سازی
- مهارت حل مسئله
- مهارت تفکر خلاقانه
- آگاهی از خود
- داشتن اعتماد به نفس
- مثبت اندیشی
- وجود مهارت‌های ارتباطی
- همدلی و یکدلی
- مدیریت پروژه
- وجود مهارت مذاکره
- خلق و ایجاد انگیزه در تیم
- مهارت مدیریت زمان
- وجود هیئت نمایندگان
- رفع تعارضات
باید گفت هر برنامه توسعه مدیریت در برگیرنده آموزش رفع تعارضات است. رهبرانی که گروه‌های مختلفی را در اندازه‌های مختلف مدیریت می‌کنند، به رفع و حل تعارضات موجود کمک می‌کنند. بد نیست بدانید حل و رفع تعارضات به صورت طبیعی رخ نمی‌دهد. این مسئله برای مدیرانی که به تازگی کار خود را شروع می‌کنند بسیار مهم و با اهمیت است. البته، اهمیت این آموزش برای مدیران باتجربه‌تری که هیچگاه چنین آموزشی را دریافت نکرده‌اند، هم به همان اندازه مهم و با اهمیت است.
نحوه شروع برنامه توسعه مدیریتی
اگر خواهان ایجاد برنامه توسعه حرفه‌ای برای مدیران داخلی هستید، در ادامه به شش گام مهم برای شروع اشاره می‌کنیم:
1. ارزیابی نیازهای سازمان و شرکت شما
همه سازمان‌ها نیازهای توسعه‌ای یکسانی ندارند. ارزیابی این نیازها قبل از یک برنامه توسعه پراهمیت و مهم قابل مشاهده است. بعنوان مثال در نظر بگیرید که کارمندان غیرمدیر فرصت کمی برای تمرین مهارت‌های ارتباطی خود در حین انجام وظایف شغلی‌شان دارند. این به معنای آن است که شما نیازمند تاکید بر مهارت‌های ارتباطی در برنامه توسعه هستید.
2. یافتن مربیان
قبل از اینکه برای برنامه خود برنامه ریزی کنید، باید افرادی که می‌توانند مدیران شما را آموزش دهند، پیدا کنید. در واقع، شما باید مربیان خود را بر اساس نیازسنجی‌هایتان انتخاب کنید. به عنوان مثال، اگر نیاز به آموزش همدلی در سازمان شما وجود دارد، فردی را که قادر به ارائه همدلی در سازمانتان است را برای ارائه آموزش پیدا کنید.
3. ساخت طرحی کلی از برنامه
شما با همکاری مربیان می‌توانید هر آنچه را که مدیران جدید در برنامه ارائه می‌دهند را مشخص کنید. همچنین، شما باید مشخص کنید که سازمانتان از چه استراتژی‌هایی برای آموزش این مهارت‌ها استفاده می‌کند. به عنوان مثال، چگونه مدیران مشکلات را حل و فصل می‌کنند؟
4. اجرای آزمایشی برنامه
قبل از اینکه به اجرای کامل برنامه بپردازید گروه کوچکی از مدیران را برای برنامه خود معین کنید. به آنها اطلاع دهید که برنامه شما در مراحل ابتدایی خود قرار دارد. این به معنای ارائه بازخوردهای شما به آنها است.
5. اندازه‌گیری نتایج برنامه
ردیابی و ارزیابی افرادی که خواهان برنامه هستند. ارزیابی کارکنان و اینکه از آنها بخواهید به ارزیابی خود بپردازند اهمیت زیادی دارد. نظرسنجی از آنها برای چگونگی بهبود برنامه نیز مهم است. زمانی که آنها به تجربه مدیریتی واقعی دست پیدا می‌کنند، در موقعیت بهتری برای ارزیابی برنامه قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، آنها به اطلاعاتی نظیر اینکه چگونه می‌توانند گروه خود را تشویق کنند، دست پیدا می‌کنند.
6. استفاده از کمک‌های خارجی
اگر برای ایجاد استراتژی‌های توسعه مدیریتی موثر تلاش می‌کنید، نیاز است برای خلق رهبران استثنایی از کمک بیرونی نیز استفاده کرد.
شروع یک برنامه توسعه مدیریتی و جانشین‌پروری در مدرسه کسب و کار تکاپو
دوره جانشین پروری از دوره‌هایی است که مدرسه کسب و کار تکاپو با توجه به نیاز بازار و با درخواست مدیران و فعالان صنعت طراحی شده است.
این دوره براساس مرور بهترین دوره‌های جهانی و با توجه به نیاز بازار داخلی طراحی شده است و در کنار آن خدمات مربیگری و مشاوره به سازمان‌های شرکت کننده ارائه می‌گردد.
پاسخ‌ها