آیا بازار گردشگری سلامت در حال گسترش در جهان است؟
کلمۀ گردشگری، برگرفته از عبارت توریسم است، امروزه به نوعی صنعت در سرتاسر جهان تبدیل شده است. برای داشتن تعریفی یکسان از گردشگری سازمان ملل متحد اعلام کرد که هر شخصی که محل زندگی خود را به قصد سفر به منطقهای دیگر برای مدت زمانی بیشتر از یک شبانهروز و کمتر از یک سال ترک کند، گردشگر یا توریست نامیده میشود.
صنعت گردشگری بسیار گسترده است، زیرا علت سفر گردشگران میتواند متفاوت باشد. برای مثال هدف از سفر میتواند به علتهای تفریحی، زیارتی، علمی، پژوهشی، ورزشی، سلامتی و دیگر موارد باشد. به همین منظور گردشگری را بر اساس هدف گردشگر، تقسیمبندی کردهاند.
گردشگری سلامت یکی از مهمترین حوزههای گردشگری میباشد. در ابتدا لازم است به این سوال پاسخ دهیم که چرا گردشگری سلامت بهوجود آمده است.
بازار جهانی گردشگری سلامت
کیفیت و نوع درمان در کشورهای مختلف متفاوت است. در کشورهای پیشرفته مانند آمریکا، کانادا و کشورهای اروپایی، کیفیت درمان بسیار بالا است، اما نکتۀ قابل توجه این است که به همان نسبت هزینۀ درمان نیز بسیار زیاد میشود. همچنین طی تحقیقاتی که در این کشورها انجام شده است، مشاهده شده که بیماران در برخی شرایط لازم است تا برای دریافت خدمات درمانی و رسیدن نوبتشان، تقریبا مدت زمانی طولانی در انتظار بمانند.
از سوی دیگر در برخی از کشورهای آفریقایی و آسیایی، یا کشورهای جهان سوم، امکانات و دانش پزشکی کافی برای درمان وجود ندارد و مردمان این کشورها در هنگام بیماری، نمیتوانند درمان لازم را دریافت نمایند.
بهعلتهایی که در بالا اشاره شد، برخی از مردم برای دریافت خدمات درمانی باکیفیت و همچنین هزینۀ پایینتر، به کشورهای دیگر مسافرت میکنند. به این منظور گردشگری سلامت پدید آمده و در تمام جهان در حال گسترش است.
افزایش جذب گردشگران سلامت
تحقیقاتی انجام شده است که نشان میدهد یک گردشگر سلامت، در مقایسه با یک گردشگر معمولی، برای کشور مقصد، حدود سه برابر سودآوری بیشتری دارد؛ بنابراین مسئولان مربوط به گردشگری سلامت در کشورهایی که بیشتر مقصد این دسته از گردشگران هستند، برآن شدند تا کیفیت درمانی منطقۀ خود را افزایش داده و همچنین بهدنبال یافتن راههای متنوعتری برای جذب گردشگران به کشور خود باشند.
مراکز گردشگری سلامت
از جمله کشورهایی که بیشتر مقصد گردشگران سلامت هستند، میتوان به ایران، سنگاپور، ترکیه، امارات، عربستان، اردن، مجارستان، هنگکنگ، هندوستان، فیلیپین، کوبا، مالزی، تایلند و لیتوانی اشاره کرد. کشور ما نیز در زمینۀ ارائۀ خدمات درمانی با کیفیت مناسب و همچنین دانش بالای پزشکان، جزو مقاصد محبوب گردشگران سلامت میباشد.
دلایل گسترش بازار جهانی گردشگری سلامت
بهطور معمول در هیچ کشوری بیمههای درمانی، هزینۀ برخی از عملهای زیبایی یا موارد مرتبط با دندانپزشکی را تقبل نمیکند؛ بنابراین اگر شخصی بخواهد در کشور خود در صورت پیشرفته و گران بودن، این موارد را انجام دهد، باید بهای بسیار بالایی را پرداخت نماید. در این صورت فرد ترجیح میدهد با سفر به کشورهای دیگر، هزینۀ پرداخت نهایی را برای خود پایین بیاورد.
شاید از خود بپرسید که سفر به دیگر کشورها برای دریافت خدمات درمانی ممکن است توجیه اقتصادی نداشته باشد، اما باید گفت که آمار و ارقام نشان میدهد که گردشگری سلامت بسیار مقرونبهصرفه خواهد بود.
برای مثال هزینۀ درمان دندان در کشور آمریکا حدود 5500 دلار میشود که همین درمان در کشوری همچون فیلیپین 200 دلار هزینه دارد. همچنین میتوان گفت که برای عمل پیوند زانو در کشور آمریکا نسبت به تایلند برای انجام همین عمل بههمراه درمان فیزیوتراپی، حدود پنج برابر باید بیشتر هزینه کرد. پس میتوان دریافت که هزینۀ درمان بههمراه هزینۀ سفر با این کشورها باز هم پایینتر از انجام خدمات پزشکی در کشوری مانند آمریکا میشود.
از سوی دیگر در کشورهایی که خدمات درمانی ضعیف هستند، همۀ افراد نمیتوانند برای دریافت خدمات بهتر به کشورهای دیگر سفر کنند و متاسفانه فقط برای افراد ثروتمند و دارای تمکن مالی کافی، گردشگری سلامت امکانپذیر است.
گردشگری سلامت خود به شاخههای مختلف تقسیم میشود. برای مثال، سفر همۀ گردشگران این حوزه ممکن است برای دریافت خدمات درمانی نباشد. گاهی یک فرد نیاز دارد تا برای استراحت روحی و جسمی به منطقهای خوش آب و هوا سفر کرده و از امکانات طبیعی آن بهرهمند شود. این مورد میتواند بدون مشورت و توصیۀ پزشک باشد.
گاهی یک پزشک به بیمار خود توصیه میکند تا به کشورهایی سفر کند و از امکانات طبیعی آنجا برای درمان خود استفاده نماید. همۀ درمانهای ارائه شده لزوما شیمیایی و پزشکی نیستند. چشمههای آب گرم، لجندرمانی، سنگدرمانی و نمکها میتوانند اثرات مثبتی بر سلامت بیمار داشته باشند.
برخی از درمانهای سنتی مانند پزشکی چینی نیز امروزه مورد توجه بیماران قرار گرفتهاند و برخی از مردم برای دریافت این نوع از درمان به کشورهای آسیای شرقی سفر میکنند.
با توجه به گسترش بازار جهانی گردشگری سلامت و همچنین اهداف متفاوت گردشگران، در این زمینه باید سرمایهگذاری شده و مسئولین کشورهای مقصد، برای جذب بیشتر افراد به کشور خود، برنامههای متفاوتی را ارائه کنند؛ زیرا سود حاصل از آن، به پیشرفت کشورهای درحالتوسعه و جهان سومی مقصد گردشگری سلامت، کمک شایانی میکند.
مقاله مرتبط،خسارت 4 هزار میلیارد دلاری کرونا به صنعت گردشگری؛ سقوط بیش از حد انتظار! را نیز مطالعه کنید.
پاسخها