آیا آمادگی مواجه با انقلاب صنعتی چهارم را دارید؟
آمادگی مواجه با انقلاب صنعتی 4 یا 4.0 Industry سوالی است که همه‌ی ما امروزه از خود می‌پرسیم. در مقایسه با سه انقلاب صنعتی قبلی، یعنی نیروی بخار، آب، برق، خطوط مونتاژ و رایانه متفاوت است. این انقلاب حتی ایدههای مرتبط به زندگی انسانها و معنای انسان بودن را به چالش میکشد. با این مطلب همراه باشید تا در ادامه با این انقلاب و تهدیدها و چالشهایی که با خود به همراه دارد، بیشتر آشنا شوید.
آشنایی با انقلاب صنعتی 4
انقلاب صنعتی چهارم به شرح و توصیف تغییرات به وقوع پیوسته در زندگی، کار و ارتباطات انسانها با یکدیگر به دلیل پذیرش سیستمهای فیزیکی سایبری، اینترنت اشیا و اینترنت سیستمی میپردازد. همچنین، این انقلاب با استفاده از تکنولوژیها و فناوریهای هوشمند در کارخانهها، اتصال ماشین‌آلات به یکدیگر برای انجام تعاملات، تجسم کلیه فرایندها و چرخه تولید به صورت مستقل همراه است. طبق پیشبینیهای انجام گرفته، این انقلاب بر کلیه رشتهها، صنایع، دولت‌ها و اقتصادها تاثیرگذار خواهد بود.
این در حالی است که پیشرفت کامپیوتر و رایانه در انقلاب صنعتی سوم (انقلاب دیجیتال) به افزایش سرعت، میدان دید و میزان تاثیر تغییرات در انقلاب صنعتی چهارم کمک میکند و بدین صورت باعث خلق دورههای متفاوت در مقایسه با دورههای قبلی میشود. همچنین، باید گفت انقلاب صنعتی چهارم تقریبا در هر صنعتی و هر کشوری اختلالاتی ایجاد کرده و منجر به ایجاد تغییرات عظیم سریع و بی‌سابقه شده است.
پروفسور کلاوس شاوب (Klaus Schwab)، بنیانگذار و رئیس اجرایی مجمع جهانی اقتصاد، در کتاب خود تحت عنوان انقلاب صنعتی چهارم ( The Fourth Industrial Revolution)، پتانسیل عظیمی را برای تکنولوژیهای انقلاب صنعتی چهارم و خطرات احتمالی آن پیش‌بینی کرده و آن‌ها را شرح داده است. او میگوید: «تغییراتی که به واسطه این انقلاب صنعتی رخ میدهند، عمیق هستند، به گونهای که در تاریخ انسانها هیچگاه زمان و خطری بزرگ‌تر از انقلاب صنعتی چهارم وجود نخواهد داشت.»
وی در ادامه میافزاید: «نگرانی من طرز تفکر سنتی و خطی تصمیم‌گیرندگان دولتی و اقتصادی است.» در ضمن، او میگوید: «گاها ما انسانها بیش از حد تحت تاثیر نگرانیهای آنی و لحظهای قرار میگیریم که باعث میشود نتوانیم درباره نیروهای خلاقانه که آینده ما را شکل میدهند، به صورت استراتژیک فکر کنیم.»
وعده انقلاب صنعتی چهارم چیست؟
براساس، تحقیقات انجام گرفته یکی از بزرگترین وعدههای انقلاب صنعتی چهارم، بهبود کیفیت زندگی کلیه مردم جهان و افزایش سطح درآمد آن‌ها است. افرادی که در کشورهای توسعه‌یافته و سطح یک زندگی میکنند، از مزایایی همچون استفاده آسان و راحت از محصولات و خدمات جدید بهره‌مند میشوند. در واقع، آن‌ها میتوانند خیلی راحت‌تر به انجام فعالیتهای مختلف خود با استفاده از فناوریهای روز دنیا بپردازند. در ضمن، در محل کار سازمانها با استفاده از قطعات و ماشین آلات به صورت هوشمندانهتر و کارآمدتر همکاری خواهند داشت.
علاوه بر این، انسانها و ماشین‌آلات در کنار یکدیگر به فعالیت پرداخته و با کمک این دو نیرو به تولید محصولات و کالاهای مورد نیاز زندگی پرداخته میشود. و به این ترتیب، زنجیره تامین نیازهای انسانی گستردهتر و پیشرفتهتر به فعالیت خود ادامه میدهد. حتی ممکن است با کمک فناوریهای انقلاب صنعتی چهارم بتوان به مقابله با بلایای طبیعی پرداخت و از ایجاد برخی از خسارتهایی که به واسطه این بلایا رخ دادهاند، جلوگیری کرد و یا آن‌ها را جبران نمود.
انقلاب صنعتی چهارم با چه خطرات و تهدیدهایی همراه است؟
دولتهای جهانی نیازمند برنامهریزیهای مناسب و اصولی است که با هدف تامین امنیت جهانی در دوره انقلاب صنعتی چهارم باشد و در تلاشند تا این اهداف را محقق سازند. به واسطه تغییرات اجتماعی و اقتصادی که در پی انقلاب صنعتی چهارم رخ میدهد، تنشهای اجتماعی افزایش پیدا کرده و بازار کار به دو بخش شغلهای کم‌مهارت/ حقوق پایین و شغلهایی با مهارت و درآمد بالا تقسیم میشوند.
همچنین، اولین افرادی که از تکنولوژی و فناوری استفاده میکنند از منابع مالی خود برای دستیابی به موفقیت مداوم در این عرصه بهره میبرند که منجر به افزایش شکافهای اقتصادی میشود. البته نباید فراموش کرد این تغییرات به سرعت رخ میدهند، به طوری که حتی افرادی که دانش و آمادگی لازم را دارند هم نمیتوانند با موج حاصل از تغییرات همراه شوند.
چگونه باید برای انقلاب صنعتی چهارم آماده شد؟
شواب از رهبران و شهروندان میخواهد تا در کنار یکدیگر برای ساخت آینده‌ای موثر و زیبا تلاش کنند. او یادآور میشود این فناوریها از ابزارهایی هستند که باید از آن‌ها برای ارتقای زندگی استفاده کرد. وی میافزاید: «انسانها باید در شکل‌گیری این فناوری و از بین‌بردن بحرانهای ناشی از آن پیش قدم باشند. این هدف نیازمند همکاری جهانی و وجود دیدگاهی مشترک درباره تغییراتی حاصل از این عرصه صنعتی و فناوری در جنبههای مختلف زندگی (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و فردی) است.»
در ضمن، سازمانها و شرکتها باید بر زیرساختهای فنی و قابلیت تحلیل دادههای خود سرمایه‌گذاری کنند. همه مشاغل و کسب‌و‌کارها باید در جهت هوشمندسازی سازمانها و اتصال آن‌ها به یکدیگر حرکت کنند. در غیر اینصورت، آن‌ها از قافله عقب مانده و حتی ممکن است شکست بخورند.
نیاز ضروری ما به رهبرانی است که با مهارتهای مدیریت سازمانی برای مواجهه با تغییرات آماده باشند. به عنوان افراد حرفه‌ای در این عرصه باید بدانیم که شغل امروز ما در آینده‌ای نه چندان دور ممکن است به طور چشمگیری متفاوت شود. سیستمهای آموزشی و تربیتی دولت‌ها باید خود را آماده دستیابی به فردایی بهتر، انعطاف‌پذیری بیشتر و توسعه مهارتهای تفکر انتقادی در محل کار کنند. در کل میتوان گفت تک تک آحاد جامعه باید خود را با شرایط به وجود آمده وفق دهند، در غیر اینصورت با مشکلات فراوانی مواجه خواهند شد.
برای آمادگی مواجه با انقلاب صنعتی چهارم مقاله هر آنچه که نیاز است درباره انقلاب صنعتی چهارم بدانید! را مطالعه کنید.
پاسخ‌ها