نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی
چرا برخی از شرکتهای خانوادگی نوآورتر از سایرین هستند؟ در این مقاله توضیح میدهیم که چگونه عواملی مانند اهداف اقتصادی، انسجام خانواده و… نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی را مؤثرتر میکنند. اغلب تصور میشود که شرکتهای خانوادگی در استراتژی نوآوری خود محافظه کاری زیادی دارند؛ اما با این حال، حقیقت این است که بسیاری از مشاغل خانوادگی در واقع از نوآورترینها در صنایع خود هستند. علاوه بر این، بسیاری از آنها میتوانند در طول نسلها پیشرفت کنند که نشان میدهد روح نوآوری در قلب فرهنگ شرکت آنها قرار دارد.
بنابراین تأثیر مالکیت خانواده بر نوآوری یک شرکت بحثبرانگیز بوده و نشان میدهد که وقتی صحبت از کسبوکارهای خانوادگی میشود، چیزی به نام پارادوکس نوآوری وجود دارد. بیشتر تحقیقاتی که سعی در توضیح این ناسازگاری دارند، به مقایسه نوآوریهای خانوادگی در مقابل شرکتهای غیر خانوادگی میپردازند.
تنوع در کسب و کار خانوادگی
کسب و کارهای خانوادگی تا آنجا منحصر به فرد خواهند بود که دارای سهامدارانی به غیر از خانواده خود باشند. آنها به دلیل این واقعیت که اعضای یک خانواده هستند، سعی دارند تا تنوع بیشتری وارد کسب و کار کنند و علاوه بر این، درصد بیشتری از ثروت شخصی آنها به تجارت مرتبط است. از هر لحاظ، تنوع کم از دیدگاه سرمایهگذاران مخاطره آمیز محسوب میشود و در مورد کسب و کارهای خانوادگی، به این معناست که رفاه خانواده عمدتاً به سلامت یک کسب و کار بستگی دارد. نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی در همین مواقع خودی نشان میدهد.
مطالعات نشان میدهد که تنوع کم برای سلامت کسب و کاری که خانواده به آن رونق داده مضر است. با افزایش درصد ثروت خانواده، احتمال این وجود دارد که نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی کم رنگتر از قبل شود. به این دلیل که وقتی ثروت آنها به شدت در کسب و کار متمرکز شده، صاحبان خانواده در هنگام تصمیمگیری استراتژیک نسبت به سایر سهامداران متنوعتر کمی به ضررهای مالی حساستر میشوند. از آنجایی که بازده حاصل از نوآوری مشخص نیست، با افزایش درصد ثروت خانواده در یک کسب و کار، صاحبان خانواده در مورد نوآوری محتاطتر خواهند شد.
اهمیت هدف در کسب و کار خانوادگی
البته ماهیت کسب و کار خانوادگی صرفاً با مالکیت متمرکز آنها تعریف نمیشود. چیزی که یک کسب و کار خانوادگی را منحصر به فرد میکند، وجود مالکانی است که قدرت و اختیاری برای دنبال کردن اهدافی دارند که با هدف منفعت خانواده علاوه بر آنچه که به طور پیش فرض اهداف اقتصادی کسب و کار در نظر گرفته شده پیش برود. صاحبان خانواده دو نوع مختلف هدف خانواده محور را دنبال میکنند.
اهداف اقتصادی خانواده محور که در درجه اول برای اطمینان از رفاه مالی خانواده و کنترل آن بر جهت گیری استراتژیک شرکت است، و نوع دوم اهدافی که ماهیت غیراقتصادی دارند، مانند ایجاد چشماندازی متحدکننده که انسجام خانواده، ارتقای منزلت و شهرت اجتماعی خانواده و تداوم میراث آن را تضمین میکند. نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی بسیار زیاد خواهد بود و حتماً باید به یکی از اهداف کسب و کار تبدیل شود.
تأثیر اهداف غیر اقتصادی
در حالی که هر دو نوع هدف به نفع خانواده است، اما آنها تأثیرات متفاوتی بر نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی دارند. با تأکید بیشتر خانوادهها بر تضمین درآمد منظم، منابع کمتری برای کشف فرصتهای جدید وجود خواهد داشت. همچنین صاحبان خانواده که بر حفظ کنترل خانواده متمرکز هستند، تمایلی به سرمایهگذاری در استراتژیهای نوآوری که نیاز به سرمایه انسانی تخصصی یا سرمایهگذاریهای سهام خارج از مجموعه خانواده دارد، ندارند.
در واقع، تجزیه و تحلیل بیشتر نشان میدهد که اهداف غیر اقتصادی خانواده محور، در مقایسه با اندازه تمرکز ثروت، تقریباً دو برابر تأثیر بیشتری بر روی پذیرش فعالیتهای نوآورانه یک کسب و کار خانوادگی میگزارد؛ بنابراین، چیزی که واقعاً نوآوران بزرگ کسب و کار خانوادگی را متمایز میکند، داشتن صاحبان خانواده با هدف واقعی است.
خانوادههایی که اهداف غیراقتصادی خانواده محور مانند تداوم میراث خانواده را در اولویت قرار میدهند، اختصاص منابع خود به نوآوری را تهدیدی برای ثروت خانواده نمیدانند و نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی را دست کم نمیگیرند. در عوض، سرمایهگذاری به عنوان یک شرط ضروری برای اطمینان از رفاه خانواده و تداوم کسب و کار در نظر گرفته میشود. علاوه بر این، صاحبان خانواده با اولویتهای غیراقتصادی قوی خانواده محور، به عنوان مثال انسجام خانواده، تمایل دارند بر مالکیت مسئولانه و تعهد به موفقیت بلند مدت شرکت تأکید کنند که میتواند بر خطرات احتمالی ناشی از نوآوری برتری داشته باشد.
تنوع ثروت در کسب و کار خانوادگی
نتایج نشان میدهد که برای باز کردن پتانسیل نوآوری، صاحبان خانواده باید علاوه بر کسب و کار خانوادگی، به نکات دیگری نیز توجه نمایند. اول، آنها باید یک استراتژی برای تنوع بخشیدن به ثروت خانواده ایجاد کنند. جای تعجب نیست که بسیاری از خانوادههای موفق صاحب کسب و کار، یک دفتر خانوادگی ایجاد کردهاند. یک دفتر خانواده با ایجاد یک مجموعه متنوع و اطمینان از مدیریت صحیح آن، تضمین خواهد کرد که صاحبان خانواده میتوانند سبک زندگی فعلی خود را دنبال کرده و در عین حال انتقال ثروت به نسلهای آینده را بهینه میکنند. با داشتن تنوع ثروت، صاحبان خانواده بهتر میتوانند ذهنیت کارآفرینی خود را به استراتژیهای نوآوری تبدیل نمایند.
علاوه بر این، صاحبان خانواده باید انسجام خانواده و میراث خانوادگی را در اولویت اصلی اعضای خانواده قرار دهند. برای انجام این کار، خانوادههای موفق سخت تلاش میکنند تا صاحبان مسئولیت پذیری را در نسلها ایجاد کنند. این خانوادهها از طریق مکانیسمهای قوی اداره خانواده و کسبوکار، اطمینان حاصل خواهند کرد که هر یک از اعضا مسئولیتهای ناشی از مالکیت خانواده را درک میکنند. نسلهای بعدی با دانستن اینکه نه تنها سهامداران؛ بلکه نگهبانان میراث خانواده هستند، بزرگ میشوند. این ذهنیت مدیریت نشان میدهد که نوآوریها صرفاً بر اساس اقتصادی ارزیابی نمیشوند، بلکه بر اساس تقویت تداوم که به نوبه خود امکان شکوفایی نوآوری را فراهم میکند.
دلایل برتری کسب و کارهای خانوادگی نسبت به رقیب های تجاری
برخی از ویژگیهای کسب و کارهای خانوادگی میتوانند علیه نوآوریهای تجاری کار کنند عبارتاند از:
- مواجهه محدود با ایدههای نوآورانه سایر صنایع، بهویژه در خانوادههایی که رهبران کسبوکار در جای دیگری کار نکردهاند.
- عدم تمایل به پذیرش ایدههای بیرونی به دلیل این احساس که اعضای خانواده که ممکن است برای چندین دهه در این تجارت بوده باشند، بیش از هر کس دیگری در مورد آنچه برای موفقیت لازم است میدانند.
- تمایل محدود به ریسک کردن؛ زیرا به قولی تمام تخم مرغهای خانواده در یک سبد قرار دارند و اگر خطایی رخ بدهد تمامی آنها آسیب میبینند.
با وجود چنین عواملی، بسیاری از مشاغل خانوادگی جزو نوآورترینها در صنایع خود هستند. برای مثال چیپس سیب زمینی Herr’s را در نظر بگیرید. Herr’s یک بازیگر کوچک در صنعت غولها است که میتواند بسیار بیشتر از Herr برای توسعه محصول هزینه کند و اگر ایدهای را دنبال نماید که کارساز نباشد، ضرر بسیار کمتری خواهد داشت. با این وجود، Herr’s یازدهمین تولیدکننده چیپس سیب زمینی است که سالانه پنج تا ده میان وعده جدید معرفی میکند و به طور مداوم خط ۳۷۵ محصول خود را گسترش داده و نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی را نشان میدهد.
رفتار Herr در برابر غول های صنعت خود چگونه است؟
به گفته ریچارد جورج، استاد بازاریابی مواد غذایی در دانشگاه سنت جوزف، کلید آنها این است که کوچک و چابک هستند. نقطه تمایز آنها تمرکز بر محصولات منحصر به فرد خواهد بود. کسبوکارهای خانوادگی میتوانند از این موقعیت استفاده کنند که در محیطی که مدیریت و مالکیت خانوادگی دارند و نوآوریها را به سرعت وارد بازار میکنند، میتوان به سرعت تصمیمگیری کرد و روز به روز نوآوری خود را افزایش دهند. نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی بسیار در روند کار شرکت تأثیرگذاری دارد.
شرکت های عمومی موفق تر هستند یا خانوادگی؟
یافتههای منتشر شده در مجله آکادمی مدیریت نشان میدهد که شرکتهای خانوادگی نسبت به سایر شرکتها (اعم از دولتی و خصوصی) که متعلق به خانواده نیستند، کمتر روی نوآوری سرمایهگذاری میکنند. به طور متوسط، شرکتهای خانوادگی بودجه تحقیق و توسعه کمتری نسبت به سایر سازمانهای با اندازه مشابه دارند، اما این بدان معنا نیست که آنها نوآوری کمتری داشته باشند. برعکس، مطالعه تحلیلگران نشان داد که شرکتهای خانوادگی در فرایندهای نوآوری کارآمدتر هستند. به ازای هر مبلغ سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه، آنها خروجی نوآورانه بیشتری دریافت خواهند کرد که با تعداد نوآوریها، تعداد محصولات جدید یا درآمد حاصل از محصولات جدید اندازه گیری میشود.
در این مقاله نقش نوآوری در کسب و کار خانوادگی توضیح داده شد و به تمامی مباحث مربوط به آن پرداختیم. در این مقاله متوجه شدیم که کسب و کارهای خانوادگی با نوآوریهای خود قادر هستند تا از شرکتهای دیگر بسیار بهتر و موفقتر عمل کنند.
منابع
پاسخها